Συναγερμός στη Ζαπορίζια: Ο πυρηνικός σταθμός παραμένει χωρίς εξωτερική παροχή ρεύματος μετά τους βομβαρδισμούς
Για πάνω από τρεις ημέρες, ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια, ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη, λειτουργεί χωρίς εξωτερική παροχή ρεύματος. Η διακοπή αυτή, η μεγαλύτερη από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία για την ασφάλεια της εγκατάστασης.
Σύμφωνα με τον βρετανικό Guardian, ο σταθμός τροφοδοτείται αυτή τη στιγμή μέσω γεννητριών ντίζελ, οι οποίες καλύπτουν τις ανάγκες ψύξης και ασφάλειας. Η τελευταία γραμμή υψηλής τάσης που ένωνε τον σταθμό με το ουκρανικό δίκτυο καταστράφηκε την Τρίτη στην πλευρά που ελέγχει η Ρωσία.
Από τότε, ο σταθμός λειτουργεί με μόλις επτά από τις 18 διαθέσιμες γεννήτριες. Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) επιβεβαιώνει ότι υπάρχει επάρκεια καυσίμων για περίπου 20 ημέρες, ωστόσο ο επικεφαλής της, Ραφαέλ Γκρόσι, προειδοποιεί ότι η απώλεια εξωτερικής τροφοδοσίας «αυξάνει την πιθανότητα ενός πυρηνικού ατυχήματος».
Η Ρωσία κατηγορεί την Ουκρανία για την «συνεχή βομβαρδισμό» της περιοχής γύρω από τον σταθμό, κάτι που το Κίεβο απορρίπτει, χαρακτηρίζοντας τις κατηγορίες «απαράδεκτα επικίνδυνες». Η ουκρανική πλευρά υποστηρίζει ότι η Ρωσία δημιουργεί αυτήν την κρίση για να εδραιώσει τον έλεγχό της στην περιοχή. Ουκρανοί αξιωματούχοι περιγράφουν τον πυρηνικό σταθμό ως «διαπραγματευτικό χαρτί» του Κρεμλίνου, ενώ η Greenpeace τονίζει πως βρισκόμαστε σε μια «νέα κρίσιμη και εν δυνάμει καταστροφική φάση».
Η Ρωσία, η οποία κατέλαβε τον σταθμό τον Μάρτιο του 2022, ανακοινώνει ότι σχεδιάζει να επανεκκινήσει τους αντιδραστήρες και να τους συνδέσει με το ρωσικό δίκτυο. Ωστόσο, ειδικοί επισημαίνουν πως κάτι τέτοιο είναι εφικτό μόνο υπό συνθήκες ειρήνης. Προς το παρόν, όλοι οι αντιδραστήρες βρίσκονται σε «ψυχρή απενεργοποίηση» για λόγους ασφαλείας.
Μετά το ατύχημα της Φουκουσίμα το 2011, οι ευρωπαϊκοί ρυθμιστικοί φορείς όρισαν ότι ένας πυρηνικός σταθμός πρέπει να μπορεί να αντέχει έως και 72 ώρες χωρίς εξωτερική παροχή ρεύματος. Ωστόσο, το όριο αυτό έχει ήδη ξεπεραστεί στη Ζαπορίζια, μια κατάσταση που δεν έχει δοκιμαστεί ποτέ στην πράξη.
Ουκρανικές πηγές προειδοποιούν πως, αν αποτύχουν οι γεννήτριες, τα καύσιμα στους έξι αντιδραστήρες ενδέχεται να υπερθερμανθούν ανεξέλεγκτα μέσα σε μερικές εβδομάδες, προκαλώντας τήξη του πυρήνα. Αν και η κατάσταση δεν είναι άμεσα συγκρίσιμη με τη Φουκουσίμα — όπου η καταστροφή προκλήθηκε από σεισμό και τσουνάμι σε μόλις τρεις ημέρες —, οι ειδικοί τονίζουν τον πραγματικό κίνδυνο πυρηνικού ατυχήματος.
Η υπόθεση της Ζαπορίζια είχε μπει και στις διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Βλαντίμιρ Πούτιν, με τον πρώην Αμερικανό πρόεδρο να προτείνει τον έλεγχο του σταθμού από τις ΗΠΑ. Η Ρωσία, όμως, επιδιώκει να τον ενσωματώσει στο δικό της δίκτυο. Μέχρι και σήμερα, η ασφάλεια του σταθμού εξαρτάται από την εύθραυστη ισορροπία των συγκρούσεων στην Ουκρανία.
