Νέες Ρυθμίσεις για τις Εκθέσεις Βιωσιμότητας 2025-2026: Τι Πρέπει να Γνωρίζουν οι Επιχειρήσεις
Η Οδηγία για την υποχρεωτική δημοσίευση Εκθέσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης (CSRD) τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2023, καθιστώντας το 2024 το πρώτο έτος δημοσίευσης αυτών των εκθέσεων. Η εφαρμογή της αφορά αρχικά τις μεγάλες εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρείες με περισσότερους από 500 εργαζόμενους, γνωστές ως οντότητες «Κύμα 1», όπως εξηγεί η Κατερίνα Κατσούλη, Principal, ESG & Sustainability services, Grant Thornton.
Οι εν λόγω εταιρείες έχουν ήδη συντάξει και δημοσιεύσει την πρώτη Έκθεση Βιωσιμότητας για τα οικονομικά έτη που ξεκινούν την 1η Ιανουαρίου 2024, βάσει των Ευρωπαϊκών Προτύπων Αναφοράς για τη Βιωσιμότητα (EFRAG-ESRS).
Μετά τις αντιδράσεις επιχειρήσεων και φορέων στη Γερμανία και τη Γαλλία σχετικά με τις αυξημένες υποχρεώσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε στα τέλη Φεβρουαρίου την πρόταση Omnibus, με στόχο την απλούστευση των εταιρικών υποχρεώσεων της CSRD και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.
Την 1η Απριλίου 2025, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την επείγουσα διαδικασία για την πρόταση Omnibus και στις 3 Απριλίου ψήφισε την Οδηγία «stop the clock» της CSRD, παρατείνοντας την εφαρμογή της κατά δύο χρόνια για τις εταιρείες που επρόκειτο να ακολουθήσουν (Κύματα 2 και 3).
Συγκεκριμένα, η οδηγία ανέβαλε:
– τις απαιτήσεις για μεγάλες οντότητες που δεν είχαν ξεκινήσει την υποβολή εκθέσεων και τις ΜΜΕ, από το 2025 έως το 2027 ή από το 2026 έως το 2028, ανάλογα με την αρχική ημερομηνία,
– την προθεσμία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο και την πρώτη φάση εφαρμογής της CSDDD από τον Ιούλιο 2027 στον Ιούλιο 2028.
Ωστόσο, η «stop the clock» οδηγία δεν διευκρίνιζε τις υποχρεώσεις των εταιρειών του πρώτου κύματος για τα επόμενα έτη. Για την κάλυψη αυτού του κενού, στις 11 Ιουλίου 2025 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη «γρήγορης επιδιόρθωσης – quick-fix», που αποσκοπεί στην ελάφρυνση των υποχρεώσεων των εταιρειών του πρώτου κύματος.
Σύμφωνα με τα τρέχοντα πρότυπα ESRS, οι εταιρείες που υπέβαλλαν εκθέσεις για το 2024 μπορούσαν να παραλείψουν πληροφορίες σχετικά με τις οικονομικές επιπτώσεις ορισμένων κινδύνων βιωσιμότητας. Η οδηγία quick-fix επιτρέπει την παράταση αυτής της εξαίρεσης και για τα έτη 2025 και 2026.
Έτσι, οι εταιρείες του πρώτου κύματος δεν θα χρειαστεί να παρέχουν πρόσθετες πληροφορίες συγκριτικά με το 2024. Επιπλέον, εταιρείες με περισσότερους από 750 υπαλλήλους θα επωφεληθούν από σταδιακές ρυθμίσεις παρόμοιες με αυτές που ισχύουν για επιχειρήσεις μικρότερου μεγέθους.
Η κ. Κατσούλη επισημαίνει ότι αυτή η γρήγορη παρέμβαση ήταν αναγκαία λόγω της μη συμπερίληψης των εταιρειών του πρώτου κύματος στην οδηγία «stop the clock» που αφορούσε τα επόμενα κύματα.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναθέσει την ευρεία αναθεώρηση των Ευρωπαϊκών Προτύπων Υποβολής Εκθέσεων Βιωσιμότητας (ESRS), με στόχο τη μείωση των απαιτήσεων, την αποσαφήνιση ασαφών διατάξεων και τη βελτίωση της συνοχής με άλλα νομοθετήματα. Η αναθεώρηση αυτή αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2026.
Η υποχρέωση υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας στην Ευρώπη εξελίσσεται ταχύτατα, με διαρκείς ενημερώσεις και διευκρινίσεις που διαμορφώνουν τον τρόπο συμμόρφωσης των επιχειρήσεων, καταλήγει η κ. Κατσούλη.
