Ευρώπη, άσε κάτω το σουγιά: Τη δημοκρατία την είπαμε εμείς πρώτοι
Υπότιτλος: Ένα ξέσπασμα για το σκετς της Eurovision που μας ‘έσβησε’ από την Ιστορία – και γιατί η Ελβετία χρωστάει τη δημοκρατία της σε έναν Κερκυραίο.
Η σκηνή εκτυλίσσεται στο πιο παρανοϊκό σόου της ηπείρου – εκεί όπου το glitter ξεπερνάει τη λογική, και η πολιτική υπονοείται πάντα πίσω από τα λέιζερ και τα ρίγανεξ σμόκι. Eurovision 2025. Και κάπου ανάμεσα σε έναν Σουηδό ντυμένο σαν σπανακόπιτα και μια Ρουμάνα που τραγουδάει για τον Μπετόβεν, σκάει και το… “οι Ελβετοί ανακάλυψαν τη δημοκρατία.”
Σιγή. Εμείς οι Έλληνες σηκώσαμε το φρύδι τόσο ψηλά, που φοβηθήκαμε μην μας πέσει η Ακρόπολη στο κεφάλι. Γιατί ναι μεν η συμμετοχική δημοκρατία της Ελβετίας είναι σήμερα το Rolex της πολιτικής συμμετοχής (ακριβά ραφινάτη και πάντα στην ώρα της), αλλά ρε παιδιά, όχι κι ότι την ανακαλύψανε κιόλας…
Για πάμε πάλι: Το ορίτζιναλ. Ο θεμελιωτής. Ο αρχιτέκτονας του δημοκρατικού ήθους της Ελβετίας. Ο Καποδίστριας.
Ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο δικός μας Κερκυραίος – διπλωμάτης, γιατρός, και άνθρωπος που θα μπορούσε να διδάξει αξιοπρέπεια ακόμα και σε Ευρωκράτες με τρία γαλλικά και δύο πτυχία του LSE – πήγε στην Ελβετία στα τέλη του 18ου αιώνα. Όταν οι Καντόνοι αλληλοσπαράσσονταν μεταξύ τους σαν κακομαθημένα ξαδέρφια σε κηδεία για κληρονομιά. Ο Καποδίστριας δεν πήγε εκεί ως τουρίστας να φάει φοντί. Πήγε για να οργανώσει τη χώρα.
Έγραψε από το μηδέν το σύνταγμα της. Ένωσε τους Καντόνους. Εισήγαγε την ιδέα της ισότητας.
Με λίγα λόγια, χωρίς Καποδίστρια, η σύγχρονη Ελβετία θα ήταν ακόμα μια ουδέτερη σαλάτα του Καίσαρα με λίγο οπλοστάσιο και πολλές τράπεζες. Τώρα, αν θέλουμε να είμαστε τίμιοι, ναι, η χώρα τους είναι υπόδειγμα συμμετοχικής δημοκρατίας: δημοψηφίσματα για τα πάντα, από το πόσο τυρί να έχει η πίτσα τους μέχρι ποιος να τους κυβερνήσει. Μπράβο τους. Αλλά είναι άλλο να είσαι ο σημερινός εφαρμοστής και άλλο να είσαι ο πρώτος που κράτησε τη δάδα.
Γιατί η δάδα αυτή άναψε στην Πνύκα. Και την ξαναφούντωσε ο Καποδίστριας με κηροζίνη και τιμιότητα σε έναν ευρωπαϊκό χάρτη που τότε έσταζε αίμα, συμφέροντα και κυνισμό.
Το να λες σήμερα σε πανευρωπαϊκό κοινό ότι οι Ελβετοί ανακάλυψαν τη δημοκρατία, είναι σαν να λες ότι οι Ιάπωνες εφεύραν το σπανακόρυζο. Εντάξει, το κάνουν καλά. Αλλά όχι. Το κάναμε πρώτοι εμείς. Και μάλιστα με μισό κιλό φέτα από πάνω.
Η Ιστορία δεν είναι μακιγιάζ. Όσο κι αν τη βαφτίσεις, πάντα θα βγαίνει στο φως.
Η επόμενη φορά που κάποιος Ευρωπαίος σε λαμπερό πάνελ με σκηνικά από LED θα πει “δημοκρατία” χωρίς να κοιτάξει προς Ανατολάς, ας κάνει μια στάση πρώτα στην Κέρκυρα. Εκεί που γεννήθηκε ο πρώτος Ευρωπαίος πολίτης με διεθνή οπτική και ελληνική ρίζα. Εκεί που έμαθαν στους Ελβετούς τι σημαίνει διάλογος, σύνταγμα, ισορροπία εξουσιών.
Ή όπως θα το έλεγε ο ίδιος ο Καποδίστριας: “Δεν είναι αρκετό να αγαπάς την πατρίδα. Πρέπει να τη χτίζεις.” Κι εκείνος έχτισε τρεις.
Η Eurovision ας χτίσει απλώς ένα λίγο πιο διαβασμένο σενάριο την επόμενη φορά.
Γιατί τα λάθη στην πολιτισμική μνήμη, ειδικά όταν γίνονται με πούπουλα και παραμορφωμένες ιστορίες, είναι σαν τα fake news με γκλίτερ: ακόμα πιο επικίνδυνα γιατί τραβάνε την προσοχή των πολλών.
ΥΓ. Μην το πείτε στους Ελβετούς, αλλά ακόμα κι ο σουγιάς τους είναι ελληνικής έμπνευσης. Ξεκινάει από τον Όμηρο: Πολυμήχανος.
Όχι πολυεργαλείο. Πολυμήχανος.
