Προκλήσεις στην επίσκεψη Πούτιν στη Βουδαπέστη λόγω απαγόρευσης πτήσεων στην ΕΕ
Η προγραμματιζόμενη συνάντηση μεταξύ των προέδρων Βλαντίμιρ Πούτιν και Ντόναλντ Τραμπ στη Βουδαπέστη παραμένει αβέβαιη, καθώς ο Ρώσος ηγέτης αντιμετωπίζει σημαντικές τεχνικές και διπλωματικές δυσκολίες για το ταξίδι του.
Κατά το προηγούμενο ταξίδι του στην Αλάσκα, οι ΗΠΑ είχαν εκδώσει ειδική άδεια για τη χρήση του προεδρικού αεροσκάφους Il-96, γνωστού ως «Ιπτάμενο Κρεμλίνο». Ωστόσο, μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, η πτήση ρωσικών αεροσκαφών πάνω από τον εναέριο χώρο της ΕΕ και των ΗΠΑ απαγορεύεται.
Μια πτήση του Πούτιν προς τη Βουδαπέστη θα απαιτούσε ειδική εξαίρεση από τα κράτη-μέλη της ΕΕ, αφού η Ουγγαρία δεν διαθέτει πρόσβαση στη θάλασσα και δεν αποτελεί εύκολη επιλογή για τον περιορισμένα μετακινούμενο Ρώσο πρόεδρο. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, υπογράμμισε πως «προς το παρόν, τίποτα δεν είναι βέβαιο» και πως υπάρχει μόνο η κοινή βούληση των δύο προέδρων για τη συνάντηση.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά την εισβολή στην Ουκρανία, έχει παγώσει τα περιουσιακά στοιχεία του Πούτιν και του Σεργκέι Λαβρόφ και έχει επιβάλει καθολική απαγόρευση πτήσεων για ρωσικά αεροσκάφη πάνω από τα κράτη-μέλη. Παρά τις κυρώσεις, η Ουγγαρία, υπό τον πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, δηλώνει έτοιμη να διευθετήσει τις απαραίτητες διαδικασίες, με τον υπουργό Εξωτερικών Πίτερ Σιγιάρτο να τονίζει πως «η Ουγγαρία θα διασφαλίσει ότι ο πρόεδρος Πούτιν θα μπορέσει να εισέλθει στη χώρα, να πραγματοποιήσει επιτυχείς συνομιλίες και να επιστρέψει με ασφάλεια στη Ρωσία».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκφράσει τη στήριξή της σε οποιαδήποτε συνάντηση συμβάλλει σε «δίκαιη και διαρκή ειρήνη για την Ουκρανία» και διευκρινίζει ότι δεν υπάρχει ταξιδιωτική απαγόρευση για τον Πούτιν, παρά μόνο περιορισμοί στα περιουσιακά στοιχεία του. Ωστόσο, η χρήση του προεδρικού αεροσκάφους Il-96, που απαιτεί πτήση πάνω από κράτη-μέλη της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ, εξαρτάται από την έγκριση των αντίστοιχων χωρών.
Η εκπρόσωπος της Επιτροπής, Ανίτα Χίπερ, ανέφερε ότι «τα κράτη-μέλη μπορούν να χορηγήσουν μεμονωμένες εξαιρέσεις, αλλά αυτό πρέπει να αποφασιστεί ξεχωριστά από κάθε χώρα». Το ΝΑΤΟ παραπέμπει επίσης το θέμα στις εθνικές αρχές, με εκτιμήσεις για πιθανή συναίνεση λόγω της εμπλοκής του Τραμπ.
Η πιθανότερη διαδρομή πτήσης του Πούτιν αποφεύγει την Ουκρανία και την Πολωνία και περνά μέσω Μαύρης Θάλασσας, Τουρκίας, και στη συνέχεια μέσω Βουλγαρίας, Ρουμανίας ή Σερβίας. Η Σερβία, με στενούς δεσμούς με τη Ρωσία, θεωρείται πιο φιλική επιλογή. Ωστόσο, η Βουλγαρία και η Ρουμανία θα πρέπει επίσης να εγκρίνουν την υπερπτήση, παρότι φιλοξενούν σημαντικές βάσεις του ΝΑΤΟ.
Εναλλακτικά, η διαδρομή μπορεί να γίνει μέσω Τουρκίας και γύρω από τις νότιες ακτές της Ελλάδας, πριν εισέλθει στον σερβικό εναέριο χώρο. Παρά τις δυσκολίες, η Βουδαπέστη παραμένει προτιμητέος τόπος για τη συνάντηση, ενισχύοντας το πολιτικό προφίλ του Βίκτορ Όρμπαν ενόψει των επικείμενων εκλογών.
Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της Βουδαπέστης ως πιθανής τοποθεσίας, ο Όρμπαν τηλεφώνησε προσωπικά στον Πούτιν και δήλωσε μέσω Facebook: «Οι προετοιμασίες βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη!». Παράλληλα, τόνισε ότι «η ΕΕ, ως φιλοπολεμική δύναμη, δεν θα έχει καμία συμμετοχή σε αυτή τη διαδικασία ειρήνης».
