ΕΕ: Κατάργηση εισαγωγών ρωσικού αερίου με συντριπτική πλειοψηφία από το υπουργικό συμβούλιο
Το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που συνεδρίασε στο Λουξεμβούργο, ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία τον νέο κανονισμό για τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου.
Η απόφαση εντάσσεται στο πλαίσιο του σχεδίου REPowerEU, που στοχεύει στην ενεργειακή απεξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία. Ο κανονισμός προβλέπει νομικά δεσμευτική απαγόρευση τόσο για το φυσικό αέριο μέσω αγωγών όσο και για το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), με ορίζοντα την πλήρη παύση εισαγωγών από την 1η Ιανουαρίου 2028.
Μετά την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου Υπουργών, το μέτρο αναμένεται να επικυρωθεί στη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ΕΕ.
Το Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2026, με μεταβατική περίοδο για υπάρχοντα συμβόλαια. Συγκεκριμένα, τα βραχυπρόθεσμα συμβόλαια που έχουν συναφθεί πριν τις 17 Ιουνίου 2025 θα μπορούν να συνεχιστούν έως τις 17 Ιουνίου 2026, ενώ τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια θα ισχύουν έως την 1η Ιανουαρίου 2028.
Τροποποιήσεις υφιστάμενων συμβολαίων θα επιτρέπονται μόνο για περιορισμένους λόγους λειτουργίας και δεν θα οδηγούν σε αύξηση ποσοτήτων. Εξαιρέσεις προβλέπονται για κράτη-μέλη χωρίς πρόσβαση στη θάλασσα, τα οποία έχουν υποστεί αλλαγές στις οδούς προμήθειας.
Η σημερινή ψηφοφορία έρχεται σε συνέχεια των αποφάσεων που έλαβε η ΕΕ μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Στη Διακήρυξη των Βερσαλλιών τον Μάρτιο του 2022, οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να τερματίσουν την εξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα το συντομότερο δυνατό.
Από τότε, οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν μειωθεί σημαντικά. Το 2025, οι εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία έχουν πέσει κάτω από το 3%, ωστόσο το ρωσικό φυσικό αέριο εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει περίπου το 13% των εισαγωγών της ΕΕ, αξίας άνω των 15 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως.
Για την αντιμετώπιση αυτής της ενεργειακής εξάρτησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τον Μάιο του 2025 τον οδικό χάρτη REPowerEU, με στόχο την ενίσχυση της ενεργειακής ανεξαρτησίας. Τον Ιούνιο του 2025, η Επιτροπή κατέθεσε τη σχετική πρόταση για τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών φυσικού αερίου μέσω αγωγών και LNG, με πλήρη απαγόρευση έως την 1η Ιανουαρίου 2028.
