ΗΠΑ-Ισραήλ: Πρόταση για Διχοτόμηση της Γάζας με Έλεγχο Ισραήλ και Χαμάς
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ σε συνεργασία με το Ισραήλ εξετάζει την εφαρμογή ενός σχεδίου που χωρίζει τη Λωρίδα της Γάζας σε δύο ζώνες ελέγχου — μία υπό τον Ισραηλινό έλεγχο και μία υπό τη Χαμάς.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα της Wall Street Journal, η ανοικοδόμηση της περιοχής θα περιοριστεί προσωρινά στην ισραηλινή ζώνη μέχρι να απομακρυνθεί η Χαμάς από την εξουσία και να αφοπλιστεί πλήρως. Το σχέδιο παρουσιάστηκε στο Ισραήλ από τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, και τον σύμβουλο Ντόναλντ Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, στο πλαίσιο επίσκεψής τους στη Μέση Ανατολή με στόχο τη διατήρηση της ανακωχής.
Ο Βανς υπογράμμισε ότι η Γάζα χωρίζεται σε «ασφαλή» και «επικίνδυνη» περιοχή, με στόχο τη σταδιακή γεωγραφική επέκταση της ασφαλούς ζώνης. Ο Κούσνερ επεσήμανε πως, έως ότου ολοκληρωθεί η απομάκρυνση της Χαμάς, κανένα κονδύλιο ανοικοδόμησης δεν θα διατεθεί στις περιοχές υπό τον έλεγχο της οργάνωσης.
«Οι σκέψεις που γίνονται τώρα στην περιοχή που ελέγχει ο IDF επικεντρώνονται στη δυνατότητα ανοικοδόμησης, προκειμένου να δημιουργηθεί μια νέα Γάζα, προσφέροντας στους Παλαιστινίους ένα μέρος για να ζήσουν, να εργαστούν και να βρουν ευκαιρίες», δήλωσε ο Κούσνερ.
Οι αραβικές χώρες εκφράζουν έντονες ανησυχίες για το σχέδιο, θεωρώντας ότι η διαίρεση της Γάζας μπορεί να οδηγήσει στη μονιμοποίηση ισραηλινής ζώνης ελέγχου στην περιοχή. Η δέσμευση στρατευμάτων για αστυνόμευση υπό τέτοιες συνθήκες θεωρείται εξαιρετικά αμφίβολη.
Υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος ανέφερε ότι το σχέδιο βρίσκεται σε προκαταρκτικό στάδιο και ότι αναμένονται περαιτέρω ανακοινώσεις το επόμενο διάστημα.
Η ανακωχή που τέθηκε σε ισχύ στις 10 Οκτωβρίου καθόρισε μια «κίτρινη γραμμή» στον χάρτη, η οποία οριοθετεί την ισραηλινή ζώνη ελέγχου, η οποία σταδιακά θα μειώνεται με βάση συγκεκριμένα σημεία αναφοράς.
Το σχέδιο αντανακλά τις δυσκολίες στον αφοπλισμό της Χαμάς και την ανάγκη δημιουργίας εναλλακτικής κυβέρνησης για τη διαχείριση της Γάζας, ώστε να εξασφαλιστεί ένα ασφαλές περιβάλλον για τις επενδύσεις στην ανοικοδόμηση.
Το ειρηνευτικό πλαίσιο του Τραμπ προβλέπει τη συγκρότηση επιτροπής τεχνοκρατών και την ανάπτυξη διεθνούς δύναμης ασφάλειας, αλλά πολλές λεπτομέρειες παραμένουν ασαφείς. Αραβικές χώρες προτείνουν την εποπτεία της Γάζας από την Παλαιστινιακή Αρχή, όμως ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου αντιτίθεται έντονα σε αυτήν την ιδέα.
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου αναφέρουν ότι ο Κούσνερ είναι ο κύριος υποστηρικτής του σχεδίου και έχει εξασφαλίσει τη στήριξη Τραμπ και Βανς. Η αμερικανική κυβέρνηση είχε ήδη εξετάσει την ανοικοδόμηση περιοχών εκτός ελέγχου της Χαμάς, με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και τη δημιουργία συμβόλων για μια Γάζα χωρίς Χαμάς.
Παράλληλα, υπάρχουν ανησυχίες για τον έλεγχο της εισόδου μελών της Χαμάς στις περιοχές υπό ισραηλινό έλεγχο, με προτάσεις για πρόγραμμα ελέγχου υπό εποπτεία των ισραηλινών αρχών.
Η διατήρηση της ανακωχής αποτελεί κύρια προτεραιότητα, παρά τις προκλήσεις και περιστατικά, όπως η αποτυχία της Χαμάς να επιστρέψει τα σώματα νεκρών ομήρων. Αναλυτές στο Ισραήλ βλέπουν τη διχοτόμηση ως δυνατότητα αποδυνάμωσης της Χαμάς και ενίσχυσης της ασφάλειας.
Οι Παλαιστίνιοι, ωστόσο, εκφράζουν φόβους ότι η διαίρεση της Γάζας μπορεί να οδηγήσει σε επανάληψη του ισραηλινού σχεδίου που εφαρμόζεται στη Δυτική Όχθη, προκαλώντας περαιτέρω ανησυχίες για το μέλλον της περιοχής.
