Πρόταση Σταυρίδη για Ειρήνη στην Ουκρανία με Μοντέλο Κοσόβου και Εγγυήσεις Ασφαλείας
Ο Τζέιμς Σταυρίδης, πρώην διοικητής των δυνάμεων του ΝΑΤΟ και ναύαρχος εν αποστρατεία, σε άρθρο του στο Bloomberg επισημαίνει ότι η ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία πρέπει να αντλήσει διδάγματα από την εμπειρία του Κοσόβου.
Καθοριστικό στοιχείο για τη βιώσιμη ειρήνη, σύμφωνα με τον Σταυρίδη, είναι η διασφάλιση εγγυήσεων ασφάλειας σε τέσσερις κρίσιμους τομείς: τη θάλασσα, τον αέρα, την ξηρά και τον κυβερνοχώρο.
Στη θάλασσα, επισημαίνεται η ανάγκη προστασίας των εμπορικών οδών στη Μαύρη Θάλασσα. Η Ουκρανία πρέπει να διασφαλίσει ότι ο ρωσικός στόλος δεν θα παρεμποδίζει τις εξαγωγές, κυρίως αγροτικών προϊόντων και ποτάσας, μέσω του λιμανιού της Οδησσού, που παραμένει βασικός κόμβος για τη χώρα.
Η πρόταση προβλέπει τη μόνιμη παρουσία ναυτικής δύναμης του ΝΑΤΟ στην περιοχή, με αντιτορπιλικά, ναρκαλιευτικά και αεροσκάφη μακράς εμβέλειας όπως το P-8 Poseidon. Η δύναμη αυτή θα επιχειρεί από βάσεις στη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Τουρκία, διασφαλίζοντας την απρόσκοπτη λειτουργία των ουκρανικών εξαγωγών.
Στον αέρα, η επιβολή απαγόρευσης πτήσεων (no-fly zone) πάνω από την Ουκρανία αναδεικνύεται ως η πιο σημαντική στρατηγική κίνηση. Το Κίεβο, σε συνεργασία με τις αεροπορικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ και με την υποστήριξη των νέων μαχητικών F-16, θα μπορούσε να υλοποιήσει αυτήν την απαγόρευση.
Η βάση του ΝΑΤΟ στο Ράμσταϊν της Γερμανίας προτείνεται ως κέντρο επιχειρήσεων, με τη χρήση μαχητικών και αεροσκαφών AWACS για τον έλεγχο και την προστασία του εναέριου χώρου.
Στην ξηρά, ο Σταυρίδης αναγνωρίζει τις πολιτικές δυσκολίες λόγω της ρωσικής αντίδρασης σε στρατιωτικές αποστολές του ΝΑΤΟ εντός Ουκρανίας. Παρά ταύτα, προτείνει την ανάπτυξη τουλάχιστον 10.000 στρατιωτών από χώρες του ΝΑΤΟ, κυρίως παραμεθόριες όπως η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής, υπό ενιαία διοίκηση, κατά μήκος της νέας ουκρανικής-ρωσικής μεθορίου.
Στον κυβερνοχώρο, προτείνεται η ενίσχυση της ουκρανικής κυβερνοάμυνας με τη συνδρομή της αμερικανικής US Cyber Command, ώστε να αντιμετωπιστούν οι ρωσικές κυβερνοεπιθέσεις και να διασφαλιστεί η συνδεσιμότητα της χώρας με δορυφορικά συστήματα όπως το Starlink.
Μέσω αυτών των ολοκληρωμένων εγγυήσεων σε θάλασσα, αέρα, ξηρά και κυβερνοχώρο, η Ουκρανία θα μπορούσε να εξετάσει μια συμφωνία με βάση το μοντέλο «γη αντί ειρήνης».
Παρότι η διατήρηση εδάφους υπό ρωσικό έλεγχο προκαλεί δυσφορία, οι τρέχουσες εξελίξεις καθιστούν αυτό το αποτέλεσμα πιθανό. Η ρεαλιστική επιλογή για τη Δύση είναι η διαπραγμάτευση ουσιαστικών εγγυήσεων που θα εξασφαλίσουν τη μακροχρόνια ασφάλεια και ευημερία της Ουκρανίας.
