Ανακάλυψη πίνακα Ναζί σε αγγελία κατοικίας στην Αργεντινή
Ένα σπάνιο έργο τέχνης που είχε κλαπεί από Εβραίο συλλέκτη κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ανακαλύφθηκε τυχαία στην Αργεντινή, όταν η κόρη ενός πρώην υψηλόβαθμου Ναζί έβαλε σε αγγελία το σπίτι της.
Πρόκειται για το «Πορτρέτο μιας κυρίας», που απεικονίζει την Κοντέσα Κολεόνι και είχε ζωγραφιστεί από τον Φρα Γκαλγκάριο (Βιτόρε Γκισλάντι) το 1743. Ο πίνακας βρισκόταν κρεμασμένος πάνω από τον καναπέ του σπιτιού, το οποίο προσφέρθηκε προς πώληση μέσω της εταιρείας Robles Casas & Campos, όπως ανέφερε η Telegraph.
Ειδικοί στην τέχνη, εξετάζοντας τις φωτογραφίες του πίνακα, επιβεβαίωσαν στην ολλανδική εφημερίδα AD πως πρόκειται για το αυθεντικό έργο, βασιζόμενοι στις διαστάσεις και στη λεπτομερή εξέταση, χωρίς να υπάρχει λόγος να πρόκειται για πλαστό αντίγραφο, όπως επισημαίνει και η Daily Mail.
Παρά το γεγονός ότι παρόμοια έργα του Φρα Γκαλγκάριο έχουν πιαστεί σε δημοπρασίες με σχετικά χαμηλές τιμές, η ιστορική αξία του συγκεκριμένου πίνακα είναι ανυπολόγιστη, καθώς συνδέεται με τη λεηλασία των Εβραίων συλλεκτών από τους Ναζί.
Οι ειδικοί Annelies Kool και Perry Schrier από την Υπηρεσία Πολιτιστικής Κληρονομιάς των Κάτω Χωρών δήλωσαν στην εφημερίδα AD: «Δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύουμε ότι πρόκειται για αντίγραφο». Πρόσθεσαν ότι η τελική επιβεβαίωση μπορεί να προκύψει από την εξέταση του πίσω μέρους του πίνακα, όπου ίσως υπάρχουν σημάδια ή ετικέτες που να αποδεικνύουν την προέλευσή του.
Το πορτρέτο ανήκε στον ολλανδοεβραίο συλλέκτη Ζακ Χάουντστικερ, έναν επιτυχημένο έμπορο τέχνης στο Άμστερνταμ, ο οποίος βοήθησε πολλούς Εβραίους να διαφύγουν από τους Ναζί. Ο Χάουντστικερ πέθανε στη θάλασσα προσπαθώντας να διαφύγει στη Βρετανία με ένα φορτηγό πλοίο.
Περισσότερα από 800 έργα που ανήκαν στον Χάουντστικερ είχαν κατασχεθεί ή αγοραστεί υπό πίεση από τους Ναζί, σύμφωνα με έρευνα της κυβέρνησης το 2006 που χαρακτήρισε αυτά τα έργα ως «λεηλατημένα». Παρότι πάνω από 200 από αυτά ανακτήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000, αρκετά, όπως το «Πορτρέτο μιας κυρίας», παρέμειναν αγνοούμενα και καταγράφηκαν σε διεθνείς και ολλανδικούς καταλόγους χαμένων έργων τέχνης.
Η έρευνα για την προέλευση του πίνακα οδήγησε στον Φρίντριχ Κάντγκιεν, οικονομικό σύμβουλο του ναζιστή αξιωματούχου Χέρμαν Γκέρινγκ, που χρηματοδοτούσε τους Ναζί μέσω κλοπής έργων τέχνης και διαμαντιών από Εβραίους εμπόρους στην Ολλανδία. Μετά τον πόλεμο, κατέφυγε στην Αργεντινή, όπου πέθανε το 1979.
Το σπίτι που εμφανιζόταν στην αγγελία ανήκε σε μία από τις κόρες του Κάντγκιεν. Όταν οι δημοσιογράφοι τη ρώτησαν για τον πίνακα, εκείνη ισχυρίστηκε πως δεν γνώριζε τίποτα γι’ αυτόν.
Η Μάρεϊ Βον Σάχερ, κληρονόμος του Χάουντστικερ, έχει εκφράσει την πρόθεσή της να κινηθεί νομικά για την επιστροφή του πίνακα στην οικογένειά της, σηματοδοτώντας μια νέα προσπάθεια αποκατάστασης της πολιτιστικής κληρονομιάς που είχε κλαπεί κατά τη διάρκεια του πολέμου.
