Δεκαπενταύγουστος: Ο Θρησκευτικός και Πολιτισμικός Εορτασμός της Κοίμησης της Θεοτόκου
Η Εκκλησία τιμά σήμερα με μεγαλοπρέπεια και βαθύ σεβασμό την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου, μια από τις σημαντικότερες εορτές του χριστιανικού εορτολογίου.
Στην Ελλάδα, η ημέρα αυτή χαρακτηρίζεται από έναν ιδιαίτερο πνευματικό και κοινωνικό χαρακτήρα. Οι πιστοί αποβάλλουν κάθε θλίψη, ντύνονται με τα σύμβολα του φωτός και της ελπίδας και εκφράζουν την ευλάβειά τους μέσα από πλήθη προσκυνητών που καταφθάνουν σε ιερές εικόνες και μοναστήρια, όπως η Παναγία Σουμελά και η Τήνος.
Η Κοίμηση της Θεοτόκου δεν θεωρείται ως πένθιμο γεγονός, αλλά ως εορτασμός της μετάστασης προς την αιώνια ζωή. Όπως επισημαίνει ο πρωτοπρεσβύτερος Αλέξανδρος Σμέμαν, “Ο θάνατος δεν είναι πλέον θάνατος. Ο θάνατος ακτινοβολεί αιωνιότητα και αθανασία… Δεν είναι λύπη, αλλά χαρά. Δεν είναι ήττα, αλλά νίκη.” Αυτές οι σκέψεις αναδεικνύουν το βαθύ θεολογικό νόημα της γιορτής.
Η Παναγία λατρεύεται ως μητέρα όλων και μεσίτρια προς τον Υιό της Θεού, προσφέροντας παρηγοριά και στήριξη στους πιστούς στις δυσκολίες της ζωής.
Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, η Κοίμηση της Θεοτόκου δεν αναφέρεται στην Καινή Διαθήκη, αλλά σε μεταγενέστερες μαρτυρίες εκκλησιαστικών ανδρών και ύμνους που διασώζουν την αρχαία παράδοση. Αναφέρεται ότι εκοιμήθη στο σπίτι του Ευαγγελιστή Ιωάννη και ετάφη στον κήπο της Γεθσημανής από τους Αποστόλους.
Η Εκκλησία εστιάζει όχι στο ιστορικό γεγονός, αλλά στο θεολογικό μήνυμα της νίκης επί του θανάτου μέσω της ανάστασης, την οποία προγευόμαστε μέσα από την Κοίμηση της Παναγίας. Έτσι, η γιορτή αποπνέει χαρά και ελπίδα, απομακρύνοντας τη λύπη και το πένθος.
Η εκκλησιαστική υμνογραφία είναι πλούσια και γεμάτη επαίνους προς την Παναγία. Ο Ακάθιστος Ύμνος αποτελεί το ύψιστο ύμνο προς το πρόσωπό Της, αναδεικνύοντας ποιητικά το σχέδιο της σωτηρίας μέσω της Θεοτόκου.
Ο Δεκαπενταύγουστος παραμένει, λοιπόν, μια γιορτή που συνδυάζει βαθιά πίστη, πλούσια παράδοση και ζωντανό λαϊκό συναίσθημα, αντανακλώντας την ουσία της Ορθόδοξης πίστης και της ελληνικής πολιτισμικής ταυτότητας.
