Διπλωματία της αυταπάτης σε Γάζα και Ουκρανία: Ειρήνη στα λόγια, πόλεμος στην πράξη

Η ειρήνη μοιάζει εύκολη όταν εκφράζεται με λόγια. Στην πράξη όμως απαιτεί αφοσίωση, χρόνο και συνέπεια – μαθήματα που ο Ντόναλντ Τραμπ διδάσκεται με σκληρό τρόπο. Οι δύο μεγάλες διπλωματικές του αποστολές, στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία, φαίνεται πως βουλιάζουν στα αδιέξοδά τους.

Ο Αμερικανός πρόεδρος ακύρωσε τη δεύτερη σύνοδο με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, δηλώνοντας ότι «δεν θέλει να χάσει τον χρόνο του». Ταυτόχρονα, ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς ταξίδεψε στη Μέση Ανατολή, όπου πριν λίγες μέρες ο Τραμπ διακήρυττε την επιτυχία «διαρκούς ειρήνης». Η εκεχειρία Ισραήλ – Χαμάς κρατάει, αλλά με μεγάλες δυσκολίες.

Από τη Γάζα ως την Ουκρανία, δύο μέτωπα που διαρκούν πάνω από έναν χρόνο, αποκαλύπτουν την ευθραυστότητα των συμφωνιών. Οι επικριτές του Τραμπ υπογραμμίζουν πως οι μεγάλες εξαγγελίες του ήταν υπερβολικές, παρουσιάζοντας μικρές βελτιώσεις ως ιστορικές νίκες. Παρ’ όλα αυτά, η αποτυχία των προσπαθειών του δεν είναι προς όφελος κανενός, καθώς η παγκόσμια σταθερότητα βασίζεται σε λεπτές ισορροπίες.

Στη Γάζα, ο Τραμπ κατάφερε να σταματήσει τις εχθροπραξίες – μια σπάνια επιτυχία – αλλά οραματιζόταν πως αυτό θα άνοιγε το δρόμο για πρωτοβουλίες στην Ουκρανία. Όμως η πραγματικότητα τον προσγείωσε απότομα. Η Μόσχα δεν ανταποκρίθηκε στις επαφές μέσω του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, και το σχέδιο συνάντησης με τον Πούτιν έχει παγώσει.

Η εβδομάδα που πέρασε χαρακτηρίστηκε από αναταράξεις: από την προθυμία να σταλούν πύραυλοι Τόμαχοκ, μέχρι δισταγμούς και δημόσιες διαφωνίες με τον πρόεδρο Ζελένσκι.

Ο Βανς, με την επίσκεψή του στη Μέση Ανατολή, επιχείρησε να διατηρήσει ζωντανό το αφήγημα της ειρήνης. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι σκληρή: η εκεχειρία κλυδωνίστηκε όταν το Ισραήλ κατηγόρησε τη Χαμάς για τον θάνατο δύο στρατιωτών του και απάντησε με νέες επιθέσεις.

Η αμερικανική αποστολή προσπαθεί να κερδίσει χρόνο και να αποτρέψει την κατάρρευση. Ο Βανς μίλησε για «αισιοδοξία» και «σταθερότητα», παρά την επιδεινούμενη κατάσταση. Μετέφερε όμως και ένα σαφές μήνυμα: Η Ουάσινγκτον παραμένει παρούσα και τα αραβικά κράτη πρέπει να στηρίξουν το σχέδιο Τραμπ.

Στην Ουκρανία, η κατάσταση παραμένει αμετάβλητη. Ο Πούτιν δείχνει αδιάλλακτος, ενώ οι ρωσικές επιθέσεις σε ενεργειακές υποδομές δείχνουν πως η τακτική του «χειμώνα ως όπλου» επιστρέφει με δύναμη.

Ο Τραμπ περίμενε αλλαγή από τη Μόσχα αλλά βρέθηκε αντιμέτωπος με το ίδιο αδιέξοδο που τον φρενάρει, επιβεβαιώνοντας πως η διπλωματία στηρίζεται συχνά σε αυταπάτες και όχι σε πραγματικές προθέσεις.