Η Ελλάδα και η στάση της στον ΙΜΟ για το νέο NET ZERO Framework

Στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ), η πρόσφατη συνεδρίαση για το νέο NET ZERO Framework χαρακτηρίστηκε από πρωτοφανή ένταση. Το σχέδιο, υποστηριζόμενο από την ΕΕ, προέβλεπε αυστηρά χρονοδιαγράμματα, σημαντικές οικονομικές επιβαρύνσεις και ποινές για πλοία που δεν θα χρησιμοποιούσαν εναλλακτικά καύσιμα, ακόμα και όταν αυτά δεν ήταν διαθέσιμα στην αγορά.

Από την αρχή, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν έντονη αντίθεση, με τον τότε πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να χαρακτηρίζει το πλαίσιο ως αντιαναπτυξιακό και αποικιακού χαρακτήρα, υποστηρίζοντας ότι επιβάλλει φόρους στα πλοία χωρίς να υπάρχει επάρκεια σε εναλλακτικά καύσιμα. Η Ουάσιγκτον, ως μεγάλος παραγωγός σχιστολιθικού φυσικού αερίου (LNG), θεωρεί το LNG ως κρίσιμο στοιχείο της ενεργειακής της πολιτικής, γεγονός που ενίσχυσε την αντίδρασή της.

Σε αυτό το πλαίσιο, η απόφαση της Ελλάδας να απέχει από την ψηφοφορία, μαζί με την Κύπρο, ενώ η Μάλτα τελικά υποχώρησε, δεν αποτελεί απλή τεχνική διαφοροποίηση από τη γραμμή της ΕΕ. Αντιθέτως, ήταν αποτέλεσμα προσεκτικής στρατηγικής ανάλυσης με σαφείς γεωπολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις.

Το παρασκήνιο της απόφασης κορυφώθηκε την περασμένη Τρίτη στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Στη συνάντηση συμμετείχαν ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Βασίλης Κικίλιας και ο Αρχηγός του Λιμενικού Σώματος Αντιναύαρχος Τρύφωνας Κοντιζάς.

Ο Βασίλης Κικίλιας, μετά από επαφές με υψηλόβαθμους Αμερικανούς αξιωματούχους στην Ουάσιγκτον και συναντήσεις με τον γενικό γραμματέα του ΙΜΟ, Arsenio Rodriguez, ενημέρωσε το Μαξίμου ότι η εφαρμογή του νέου πλαισίου θα προκαλούσε ανισορροπίες στη διεθνή ναυτιλία, δυσμενείς επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο και θα έθετε σε κίνδυνο τα ελληνικά γεωπολιτικά συμφέροντα.

Από ελληνικής πλευράς, επισημάνθηκαν αδυναμίες στα χρονοδιαγράμματα, η άδικη μεταχείριση του LNG ως καυσίμου-γέφυρας στην ενεργειακή μετάβαση και οι δυσανάλογες κυρώσεις που προβλέπονται για τη ναυτιλία, στοιχεία που οδήγησαν στην απόφαση της αποχής.

Η στάση αυτή αναδεικνύει την προσπάθεια της Ελλάδας να προστατεύσει τα εθνικά συμφέροντα και να προωθήσει ρεαλιστικές και βιώσιμες προσεγγίσεις στη διαδικασία μετάβασης σε μηδενικές εκπομπές στον τομέα της ναυτιλίας.