Η επιστροφή των dumbphones: Μια τεχνολογική αντίδραση στον εθισμό των smartphones
Η αγορά των dumbphones, δηλαδή κινητών με περιορισμένες λειτουργίες, γνωρίζει αναβίωση. Εταιρείες όπως η Light, η Punkt και η HMD προσφέρουν πλέον premium συσκευές που στοχεύουν στην απεξάρτηση από τα smartphones.
Τα σύγχρονα smartphones αποτελούν αναπόσπαστο εργαλείο, αλλά παράλληλα πηγή εθισμού, με επιστημονικές έρευνες να καταδεικνύουν αρνητικές επιπτώσεις στη μνήμη, στον ύπνο και στη συγκέντρωση. Ως απάντηση, πολλοί χρήστες στρέφονται προς τα dumbphones ή feature phones, τα οποία εξυπηρετούν βασικές λειτουργίες όπως κλήσεις και γραπτά μηνύματα.
Σύμφωνα με το CNN, παρά τη συνολική πτώση της αγοράς λόγω της επέκτασης των smartphones στις αναπτυσσόμενες αγορές, το 2023 πωλήθηκαν παγκοσμίως περίπου 210 εκατομμύρια dumbphones. Στις ανεπτυγμένες χώρες, ωστόσο, οι πωλήσεις αντανακλούν μια συνειδητή επιλογή αποσύνδεσης από την ψηφιακή υπερφόρτωση.
Ο όρος «dumbphone» χαρακτηρίζει κινητά που περιορίζονται σε λειτουργίες όπως κλήσεις, SMS, ραδιόφωνο ή ημερολόγιο. Πρόκειται δηλαδή για feature phones που συνεχίζουν να διατηρούν σημαντική παρουσία, ειδικά σε αναπτυσσόμενες περιοχές, ενώ στις ανεπτυγμένες αγορές λειτουργούν ως μέσο περιορισμού της ψηφιακής διέγερσης.
Η ελβετική εταιρεία Punkt, ιδρυμένη το 2008 από τον Νορβηγό επιχειρηματία Petter Neby, προωθεί τον «ψηφιακό μινιμαλισμό». Η συσκευή MP02, αξίας 299 δολαρίων, προσφέρει μόνο βασικές λειτουργίες, αποφεύγοντας την υπερφόρτωση εφαρμογών. Όπως δηλώνει ο Neby: «Δεν θέλουμε να γίνουμε η επόμενη Apple. Θέλουμε να προσφέρουμε μια επιλογή» σε μια βιομηχανία που «παράγει εθισμό».
Η αμερικανική Light, με ιδρυτές τους Kaiwei Tang και Joe Hollier, παρουσίασε το 2024 το Light Phone III, μια συσκευή με 5G, NFC και fingerprint ID, αλλά χωρίς εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης ή ατέρμονη ροή περιεχομένου. Με ασπρόμαυρη οθόνη και αυστηρό interface, η εμπειρία χρήσης είναι συνειδητά «βαρετή». Ο Tang εξηγεί: «Θέλω να κάνω το τηλέφωνο βαρετό. Δεν είμαστε αντί της τεχνολογίας, είμαστε υπέρ μιας διαφορετικής σχέσης με αυτήν». Περισσότεροι από 100.000 χρήστες παγκοσμίως έχουν υιοθετήσει τη συσκευή, παρά το υψηλό κόστος των 699 δολαρίων και την έλλειψη διαφήμισης.
Η φινλανδική HMD Global, γνωστή για την αναβίωση των Nokia 3210 και 2660 Flip, πειραματίζεται με νέες προσεγγίσεις. Το μοντέλο HMD Fuse, που κυκλοφόρησε το 2023, σχεδιάστηκε με στόχο τα παιδιά και τους γονείς, ξεκινώντας ως απλό «τούβλο» και ξεκλειδώνοντας σταδιακά περισσότερες λειτουργίες καθώς το παιδί μεγαλώνει.
Η τάση προς τα dumbphones αντικατοπτρίζει την ανάγκη για τεχνολογίες που ενισχύουν την αυτορρύθμιση και περιορίζουν την εξάρτηση, προσφέροντας στους χρήστες έναν εναλλακτικό τρόπο αλληλεπίδρασης με την ψηφιακή πραγματικότητα.
