Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποκύπτει στην πίεση των ΗΠΑ στον εμπορικό πόλεμο του 2025
Ο Jacques Delors, ιστορικός πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είχε κάποτε τονίσει τη σημασία της ισχύος για την επιβολή σεβασμού και την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών αξιών. Σήμερα, όμως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπό την ηγεσία της Ursula von der Leyen φαίνεται να έχει απομακρυνθεί από εκείνο το όραμα.
Τον Ιούλιο του 2025, η Επιτροπή συμφώνησε σε μια εμπορική συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά από πιεστικές απειλές επιβολής δασμών από τον τότε Πρόεδρο Donald Trump. Η συμφωνία αυτή ήταν περισσότερο μια πράξη υποταγής παρά διπλωματικό επίτευγμα, καθώς εγκρίθηκαν δασμοί 15% σε ευρωπαϊκά βιομηχανικά προϊόντα και δόθηκαν αόριστες υποσχέσεις για αμερικανικές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας και της τεχνολογίας.
Η υπογραφή της συμφωνίας στο θέρετρο Turnberry της Σκωτίας, υπό την απειλή επιβολής δασμών 30%, ανέδειξε την έλλειψη ισορροπίας στη διαπραγμάτευση. Αντί για διαπραγμάτευση μεταξύ ισοτίμων εταίρων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτίμησε ένα βραχυπρόθεσμο κατευναστικό μέτρο, θυσιάζοντας τη μακροπρόθεσμη στρατηγική αυτονομία της Ένωσης.
Η σύγκριση με προηγούμενες ηγεσίες όπως του Jacques Delors και του Romano Prodi αποκαλύπτει το χάσμα. Οι προηγούμενοι πρόεδροι είχαν σαφή στρατηγικό ορίζοντα και διαπραγματευτική αποφασιστικότητα που σήμερα λείπουν, καθώς η Επιτροπή εγκλωβίζεται σε βραχυπρόθεσμες τακτικές και επικοινωνιακές νίκες χωρίς ουσιαστικό βάθος.
Η κυβέρνηση Trump είχε επανειλημμένα κατηγορήσει την ΕΕ για διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος, παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων και χειραγώγηση νομίσματος. Η απειλή επιβολής δασμών 30% σε κρίσιμους τομείς όπως ο χάλυβας, τα αυτοκίνητα και τα φαρμακευτικά προϊόντα οδήγησε την Επιτροπή σε διαπραγματεύσεις με εσωτερικές αντιθέσεις.
Η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία ζήτησαν αντίμετρα, ενώ η Γερμανία και η Ολλανδία προτίμησαν κατευναστική στάση για τη διατήρηση των εμπορικών ροών και της συνοχής στο ΝΑΤΟ. Αυτό το εσωτερικό σχίσμα υπογραμμίζει τη δομική αδυναμία της ΕΕ να διαμορφώσει ενιαία εξωτερική πολιτική όταν συγκρούονται εθνικά συμφέροντα.
Η τελική συμφωνία παρείχε στις ΗΠΑ δασμούς 15% σε βασικά ευρωπαϊκά εξαγώγιμα προϊόντα, γεγονός που αποδεικνύει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτίμησε μια λύση ανάγκης που θυσιάζει τη μακροπρόθεσμη ισχύ και αυτονομία της Ένωσης σε αντάλλαγμα για βραχυπρόθεσμη σταθερότητα.
Αυτή η εξέλιξη θέτει υπό αμφισβήτηση τη θέση της Ευρώπης στον παγκόσμιο γεωπολιτικό χάρτη και επιβεβαιώνει την ανάγκη για μια πιο συνεκτική και αποφασιστική ευρωπαϊκή στρατηγική στο μέλλον.
