Ενεργοποίηση του μηχανισμού «snapback» από την Ευρώπη κατά του Ιράν
Η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο απέστειλαν την Πέμπτη το πρωί επιστολή προς τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ανακοινώνοντας την ενεργοποίηση του μηχανισμού «snapback» για την επαναφορά των κυρώσεων κατά του Ιράν που είχαν ανασταλεί με τη συμφωνία του 2015. Την είδηση επιβεβαίωσαν δύο Ευρωπαίοι διπλωμάτες.
Οι τρεις ευρωπαϊκές δυνάμεις υπογράμμισαν πως για τις επόμενες 30 ημέρες, πριν τεθούν σε εφαρμογή οι κυρώσεις, παραμένουν ανοικτές σε διαπραγματεύσεις με την Τεχεράνη. Στόχος είναι η επίτευξη νέας πυρηνικής συμφωνίας που θα μπορούσε να αποτρέψει την εφαρμογή των κυρώσεων.
Ο μηχανισμός «snapback» προβλέπει την αυτόματη επαναφορά όλων των κυρώσεων που είχαν αρθεί με τη συμφωνία του 2015, αυξάνοντας έτσι την οικονομική πίεση στο Ιράν. Η κίνηση αυτή ενδέχεται να προκαλέσει σκληρή αντίδραση από την Τεχεράνη, η οποία στο παρελθόν έχει απειλήσει ακόμη και με αποχώρηση από τη Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων (NPT).
Οι ευρωπαϊκές χώρες είχαν δώσει διορία μέχρι τα τέλη Αυγούστου, καλώντας το Ιράν να επανεκκινήσει τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ και να επιτρέψει πλήρη πρόσβαση των επιθεωρητών του ΟΗΕ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις και στα αποθέματα ουρανίου εμπλουτισμένου σε ποσοστό 60%. Ωστόσο, η συνάντηση στη Γενεύη την Τρίτη μεταξύ ανώτερων διπλωματών των δύο πλευρών κατέληξε σε αδιέξοδο, με ιρανικούς κύκλους να απορρίπτουν την παράταση της διορίας.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επισημαίνουν ότι η Τεχεράνη παραβιάζει εδώ και χρόνια τις υποχρεώσεις της βάσει της συμφωνίας, χωρίς να λαμβάνει διορθωτικά μέτρα. Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Καζέμ Γκαριμπαμπαντί, προειδοποίησε ότι η χώρα του θα αναστείλει τη συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (IAEA).
Η διαδικασία ενεργοποίησης του «snapback» διαρκεί 30 ημέρες, με τις ευρωπαϊκές χώρες να επιδιώκουν την ολοκλήρωσή της πριν τον Οκτώβριο, όταν η Ρωσία αναλάβει την προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας. Όπως δήλωσε ευρωπαίος διπλωμάτης, «Η ενεργοποίηση του μηχανισμού δεν σημαίνει το τέλος της διπλωματίας. Οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες παραμένουν ανοιχτές σε διάλογο με την Τεχεράνη τις επόμενες εβδομάδες.»
