Ηρακλής: Κρίσιμοι Κίνδυνοι και Προτάσεις για Βελτίωση της Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους
Οι εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων (servicers) επισημαίνουν μια σειρά σημαντικών προκλήσεων που θέτουν σε κίνδυνο την αποτελεσματική διαχείριση του ιδιωτικού χρέους στο πλαίσιο του Προγράμματος Ηρακλής. Κεντρικό πρόβλημα αποτελεί η καθυστέρηση στις ανακτήσεις μέσω ρευστοποιήσεων περιουσιακών στοιχείων, η οποία οφείλεται σε πολλαπλούς αντικειμενικούς παράγοντες.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από την πιλοτική δίκη στον Άρειο Πάγο που αφορά τον υπολογισμό των τόκων των δανείων Κατσέλη. Η απόφαση αυτή ενδέχεται να επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις στις τιτλοποιήσεις, εκτιμώμενες σε περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ.
Στην πρόσφατη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στην Τράπεζα της Ελλάδος, παρουσία της πολιτικής ηγεσίας, οι servicers κατέθεσαν προτάσεις εστιασμένες στην επίσπευση των ρευστοποιήσεων και στην αντιμετώπιση των κινδύνων που αφορούν ευάλωτους οφειλέτες. Μία από τις βασικές προτάσεις αφορά τη δημιουργία bad bank για τη διαχείριση των δανείων που αφορούν σε ευάλωτες ομάδες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι εταιρίες διαχείρισης διαχειρίζονται σήμερα δάνεια με νομική απαίτηση ύψους 104 δισ. ευρώ και εποπτικό υπόλοιπο 44,5 δισ. ευρώ, καλύπτοντας 483 χιλιάδες οφειλέτες. Από τα συνολικά 93 δισ. ευρώ δανείων που διαχειρίζονται οι servicers εκτός τραπεζικού συστήματος, το 50% περίπου εντάσσεται στο Πρόγραμμα Ηρακλής, γεγονός που αναδεικνύει τη σημασία της επιτυχίας του προγράμματος για την ελληνική οικονομία και τις ίδιες τις εταιρίες διαχείρισης.
Η εμπειρία από την υλοποίηση του προγράμματος δείχνει ότι έχουν επιτευχθεί οι στόχοι ανακτήσεων από μεγάλες επιχειρήσεις και συναινετικών ρυθμίσεων σε επίπεδο λιανικής, ενώ υστερούν οι ανακτήσεις μέσω ρευστοποιήσεων.
Παράλληλα, παρατηρείται σημαντική δραστηριότητα στις ρυθμίσεις οφειλών, με ρυθμισμένα δάνεια ύψους περίπου 8 δισ. ευρώ και καθυστερήσεις κάτω των 90 ημερών, που αφορούν περίπου 117,7 χιλιάδες οφειλέτες. Ωστόσο, η καθυστέρηση στην επιδίκαση και ρευστοποίηση των απαιτήσεων παραμένει το βασικό εμπόδιο.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η στενή σύνδεση των δικαστικών διαδικασιών με την αποτελεσματικότητα των ρυθμίσεων, καθώς όσο προχωρούν οι δικαστικές ενέργειες στα χαρτοφυλάκια, αυξάνονται και οι ρυθμίσεις.
Στο πεδίο της προστασίας των ευάλωτων οφειλετών, οι πρόσφατες τροποποιήσεις στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό έχουν διαμορφώσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο. Περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για ευάλωτους και ΑΜΕΑ, με δυνατότητα παρέμβασης του Φορέα Ακινήτων, υποχρεωτικές ρυθμίσεις μέσω του Εξωδικαστικού και αναθεωρήσεις στον Κώδικα Δεοντολογίας, που αποσκοπούν στην καλύτερη στήριξη των ευάλωτων ομάδων και την ενίσχυση της βιωσιμότητας των ρυθμίσεων.
