Μπορεί η μεταμόσχευση οργάνων να φέρει την αθανασία; Ο διάλογος Πούτιν, Σι και Κιμ που σοκάρει
Μια απρόσμενη συζήτηση κυριάρχησε κατά τη συνάντηση των Σι Τζινπίνγκ, Βλαντιμίρ Πούτιν και Κιμ Γιονγκ Ουν στο Πεκίνο, στο περιθώριο της στρατιωτικής παρέλασης για την 80ή επέτειο από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Ρώσος πρόεδρος, μέσω μεταφραστή, υποστήριξε ότι η επαναλαμβανόμενη μεταμόσχευση οργάνων ίσως κάνει τον άνθρωπο «όλο και πιο νέο», ακόμα και να καθυστερήσει επ’ αόριστον το γήρας, φτάνοντας ενδεχομένως στην αθανασία.
Η συζήτηση, που διέρρευσε και μεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση CCTV, προκάλεσε έντονες συζητήσεις. Καθώς οι ηγέτες περπατούσαν στην πλατεία Τιενανμέν, ο μεταφραστής του Πούτιν δήλωσε: «Η βιοτεχνολογία εξελίσσεται συνεχώς. Τα ανθρώπινα όργανα μπορούν να μεταμοσχεύονται συνεχώς. Όσο περισσότερο ζεις, τόσο νεότερος γίνεσαι, και (μπορείς) ακόμη και να επιτύχεις την αθανασία». Ο Σι απάντησε ότι «κάποιοι προβλέπουν ότι σε αυτόν τον αιώνα οι άνθρωποι μπορεί να ζήσουν μέχρι τα 150 χρόνια».
Οι μεταμοσχεύσεις οργάνων έχουν ήδη σώσει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους παγκοσμίως. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι έχουν ωφεληθεί τα τελευταία 30 χρόνια. Τα σύγχρονα μοσχεύματα μπορούν να λειτουργήσουν για δεκαετίες, όπως νεφρά που αντέχουν 20-25 χρόνια ή καρδιές μέχρι και 15 χρόνια.
Ωστόσο, η ιδέα της επαναλαμβανόμενης μεταμόσχευσης συναντά σημαντικά εμπόδια. Κάθε επέμβαση εγκυμονεί κινδύνους, ενώ οι λήπτες υποχρεούνται να παίρνουν ισχυρά ανοσοκατασταλτικά φάρμακα δια βίου, αυξάνοντας την ευπάθειά τους σε λοιμώξεις και επιπλοκές. Η απόρριψη μοσχεύματος παραμένει ακόμα πιθανή.
Στον τομέα της επιστήμης, εξελίξεις όπως η χρήση γενετικά τροποποιημένων χοίρων με τεχνολογία CRISPR ανοίγουν το δρόμο για καλύτερη συμβατότητα οργάνων και ξενομεταμοσχεύσεις. Πειραματικές επεμβάσεις καρδιάς και νεφρού έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, ενώ παράλληλα αναπτύσσονται μέθοδοι καλλιέργειας νέων οργάνων από βλαστοκύτταρα.
Παρά τις εντυπωσιακές προόδους, οι ειδικοί παραμένουν επιφυλακτικοί. Ο καθηγητής Julian Mutz από το King’s College London σημειώνει ότι η ουσιαστική αύξηση του προσδόκιμου ζωής μέσω τέτοιων τεχνικών είναι ακόμα «αβέβαιη». Ο καθηγητής Neil Mabbott από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου προσθέτει ότι το ανώτατο όριο ζωής πιθανόν να μην ξεπεράσει τα 125 χρόνια, επισημαίνοντας πως ακόμα και με αντικαταστάσεις οργάνων, το σώμα εξασθενεί από λοιμώξεις και τραύματα με το πέρασμα του χρόνου.
Η συζήτηση που ξεκίνησε από μια στρατιωτική παρέλαση στο Πεκίνο εγείρει σοβαρά ερωτήματα για το μέλλον της ιατρικής, αλλά και για τα όρια της ανθρώπινης φύσης και ηθικής στην προσπάθεια να νικηθεί ο χρόνος.
