Νέα Εποχή για τις Εκθέσεις Βιωσιμότητας: Τι Προβλέπεται για το 2025 και 2026
Η Οδηγία για την υποχρεωτική δημοσίευση Εκθέσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης (CSRD) τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2023, σηματοδοτώντας το 2024 ως το πρώτο έτος εφαρμογής για τις μεγάλες εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρείες με πάνω από 500 εργαζόμενους, τις οντότητες του «Κύματος 1». Όπως επισημαίνει η Κατερίνα Κατσούλη, Principal ESG & Sustainability services στη Grant Thornton, αυτές οι εταιρείες έχουν ήδη συντάξει και δημοσιεύσει την πρώτη τους Έκθεση Βιωσιμότητας σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Αναφοράς Βιωσιμότητας (EFRAG-ESRS).
Ωστόσο, μετά από αντιδράσεις επιχειρήσεων και φορέων στη Γερμανία και τη Γαλλία για τις υψηλές υποχρεώσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε στα τέλη Φεβρουαρίου την πρόταση Omnibus, με στόχο την απλοποίηση των εταιρικών υποχρεώσεων της CSRD και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.
Στις αρχές Απριλίου 2025, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με κατεπείγουσα διαδικασία την πρόταση Omnibus και την Οδηγία «stop the clock», που παρατείνει την εφαρμογή της CSRD κατά δύο χρόνια για τις εταιρείες που ακολουθούν, δηλαδή αυτές του δεύτερου και τρίτου κύματος. Αυτή η παράταση αφορά τις μεγάλες οντότητες που δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη την υποβολή εκθέσεων και τις ΜΜΕ, μεταφέροντας τις προθεσμίες από το 2025-2026 στο 2027-2028.
Παρά την παράταση, δεν υπήρχε αρχικά σαφής κατεύθυνση για τις εταιρείες του πρώτου κύματος όσον αφορά τα επόμενα χρόνια. Για να καλυφθεί αυτό το κενό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε στις 11 Ιουλίου 2025 την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη «γρήγορης επιδιόρθωσης – quick-fix», η οποία μειώνει τις υποχρεώσεις αυτών των εταιρειών για τα οικονομικά έτη 2025 και 2026.
Σύμφωνα με τη νέα οδηγία, οι εταιρείες του πρώτου κύματος μπορούν να παραλείψουν ορισμένες πληροφορίες, όπως εκείνες σχετικά με τις οικονομικές επιπτώσεις κινδύνων βιωσιμότητας, όπως ήδη ίσχυε για το 2024. Επιπλέον, εταιρείες με πάνω από 750 εργαζόμενους θα επωφεληθούν από σταδιακές διευκολύνσεις που ισχύουν για μικρότερες εταιρείες.
Η κ. Κατσούλη επισημαίνει πως αυτή η «quick-fix» λύση ήταν απαραίτητη, καθώς το πρώτο κύμα δεν καλύφθηκε από την προηγούμενη οδηγία «stop the clock» που παρατάθηκε για το δεύτερο και τρίτο κύμα.
Παράλληλα, η ΕΕ εργάζεται για ευρύτερη αναθεώρηση των Ευρωπαϊκών Προτύπων Υποβολής Εκθέσεων Βιωσιμότητας (ESRS), με στόχο τη μείωση των απαιτήσεων, την αποσαφήνιση ασαφειών και τη βελτίωση της συνοχής με άλλα νομοθετικά κείμενα. Η αναθεώρηση αυτή αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2026.
Η υποχρέωση υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας συνεχίζει να εξελίσσεται δυναμικά, με συχνές ενημερώσεις που διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις θα συμμορφώνονται και θα αναπτύσσουν τις σχετικές τους διαδικασίες για το μέλλον.
