Νέο Εργασιακό Νομοσχέδιο: Ευέλικτο Ωράριο, Προστασία Εργαζομένων και Ψηφιακή Απλοποίηση

Κατατέθηκε στη Βουλή το νέο εργασιακό νομοσχέδιο με τίτλο «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας-Στήριξη στον Εργαζόμενο- Προστασία στην Πράξη», το οποίο θα συζητηθεί από την Τρίτη στις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές. Κεντρικό στοιχείο αποτελεί η εισαγωγή ευέλικτου ωραρίου που αποσκοπεί στην ισορροπία μεταξύ εργαζομένων και επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, ο εργαζόμενος θα έχει τη δυνατότητα να απασχολείται έως και 13 ώρες ημερησίως σε έναν εργοδότη, με προσαύξηση 40% στην αμοιβή για τις υπερωρίες. Η ρύθμιση αυτή, παρά τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και των συνδικάτων, συνοδεύεται από δικλείδες ασφαλείας. Ειδικότερα, προστέθηκε άρθρο που απαγορεύει την απόλυση εργαζόμενου που αρνείται να εργαστεί υπερωριακά, καθιστώντας άκυρη κάθε τέτοια καταγγελία σύμβασης.

Το νομοσχέδιο ενισχύει τη στήριξη προς τους εργαζομένους με μεγαλύτερες ελευθερίες στην τετραήμερη εργασία και στην κατανομή της ετήσιας άδειας αναψυχής. Επιπλέον, αυξάνει τον αριθμό των δικαιούχων επιδόματος κυοφορίας και λοχείας, ενώ καθιστά το επίδομα γονικής άδειας ανεκχώρητο, ακατάσχετο και αφορολόγητο. Απαγορεύει μειώσεις αποδοχών μετά την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας και επιβάλλει την υποχρεωτική παρουσία συντονιστή υγείας και ασφάλειας σε μεγάλα τεχνικά έργα.

Παράλληλα, διευκολύνονται οι επιχειρήσεις μέσω σημαντικής απλοποίησης της διαδικασίας πρόσληψης, με fast-track προσλήψεις ορισμένου χρόνου για επείγουσες ανάγκες, και κατάργηση πολλών έντυπων που ήδη υποβάλλονται ψηφιακά στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. Στόχος είναι η μείωση της γραφειοκρατίας και η ψηφιακή λειτουργία της αγοράς εργασίας.

Το νομοσχέδιο ενισχύει τη λειτουργία της Επιθεώρησης Εργασίας και περιλαμβάνει κοινωνικοασφαλιστικές διατάξεις που επεκτείνουν την απαλλαγή των προσαυξήσεων από ασφαλιστικές εισφορές σε υπερεργασία, υπερωρίες, νυχτερινά και αργίες, και σε επιπλέον προσαυξήσεις που προκύπτουν από συλλογικές συμβάσεις ή οικειοθελώς από τον εργοδότη.

Η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, δήλωσε: «Ήταν μία εξαιρετικά γόνιμη διαδικασία που κατέληξε στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου, στο οποίο ενσωματώσαμε μεγάλο αριθμό προτάσεων που προήλθαν από τους κοινωνικούς εταίρους και τα σχόλια της διαβούλευσης. Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που απαντά στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας και που προήλθε από τον πυρήνα της, τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις. Είμαστε πάντα ανοικτοί σε ρεαλιστικές προτάσεις, και επιδίωξή μας είναι ο διαρκής και εποικοδομητικός διάλογος με όλους τους εμπλεκομένους».

Από τις προτάσεις των κοινωνικών εταίρων που ενσωματώθηκαν στο νομοσχέδιο ξεχωρίζουν:
• Η άρνηση παροχής υπερωρίας δεν οδηγεί σε βλαπτική μεταβολή ή δυσμενή διάκριση προς τον εργαζόμενο.
• Η κάθε αδικαιολόγητη μείωση αποδοχών θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή ανεξαρτήτως της εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας εργασίας.
• Πρόστιμο επιβάλλεται για αδήλωτη εργασία σε περίπτωση μη αναγγελίας πρόσληψης.
• Καταργείται η υποχρέωση συνυπογραφής του εργοδότη σε περιπτώσεις οικειοθελούς αποχώρησης με αυτόματη ειδοποίηση του εργοδότη.

Επιπλέον, μετά τη διαβούλευση, προστέθηκαν διατάξεις όπως:
• Επέκταση προστασίας από απόλυση και στις ανάδοχες μητέρες.
• Απλοποίηση προϋποθέσεων για την άσκηση καθηκόντων ιατρού εργασίας από περισσότερες ειδικότητες για την αντιμετώπιση της έλλειψης γιατρών εργασίας.

Βασική αλλαγή είναι η διεύρυνση του ωραρίου εργασίας. Ενώ σήμερα η 9η ώρα θεωρείται υπερεργασία και οι επόμενες έως τη 12η υπερωρίες, το νομοσχέδιο επιτρέπει την εργασία έως 13 ώρες ημερησίως σε έναν εργοδότη, με την προϋπόθεση τήρησης των ορίων ανάπαυσης και εβδομαδιαίας απασχόλησης. Οι 13 ώρες δεν θα εφαρμόζονται καθημερινά αλλά μεμονωμένα, ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης. Το ανώτατο όριο υπερωριών παραμένει στις 48 ώρες ανά τετράμηνο και 150 ώρες ετησίως, επιτρέποντας έως 37,5 ημέρες με 13ωρη απασχόληση ανά έτος.

Σημειώνεται πως περισσότερες από 10 χώρες της ΕΕ αναγνωρίζουν την δυνατότητα 13ωρης ημερήσιας υπερωριακής εργασίας, είτε άμεσα είτε έμμεσα, ενισχύοντας τον χαρακτήρα της ελληνικής ρύθμισης ως ευθυγραμμισμένης με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.