Νέο Σχέδιο ΗΠΑ-Ισραήλ για Διαίρεση και Ελεγχόμενη Ανοικοδόμηση στη Γάζα
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ σε συνεργασία με το Ισραήλ εξετάζουν ένα νέο σχέδιο που προβλέπει τη διαίρεση της Λωρίδας της Γάζας σε δύο ζώνες ελέγχου — μία υπό τον Ισραηλινό στρατό και μία υπό τον έλεγχο της Χαμάς.
Το σχέδιο, όπως αποκαλύπτει η Wall Street Journal και παρουσιάστηκε από τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς και τον γαμπρό του Ντόναλντ Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, προβλέπει ότι η ανοικοδόμηση θα περιοριστεί προσωρινά στην περιοχή που ελέγχει το Ισραήλ, μέχρι να επιτευχθεί πλήρης αφοπλισμός και απομάκρυνση της Χαμάς από την εξουσία.
Κατά την επίσκεψή τους στο Ισραήλ, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι επιδίωξαν να ασκήσουν πιέσεις και στις δύο πλευρές για την τήρηση της ανακωχής που ξεκίνησε στις 10 Οκτωβρίου. Η συμφωνία προβλέπει την αποχώρηση ισραηλινών στρατευμάτων και την παράδοση του 53% της Γάζας υπό τον ισραηλινό έλεγχο.
Ο Βανς σημείωσε πως η Γάζα χωρίζεται σε «ασφαλή» και «επικίνδυνα» σημεία, με στόχο τη σταδιακή επέκταση της ασφαλούς ζώνης. Ο Κούσνερ τόνισε ότι δεν θα διατεθούν κονδύλια ανοικοδόμησης σε περιοχές που παραμένουν υπό τον έλεγχο της Χαμάς, μέχρι να ολοκληρωθεί ο αφοπλισμός της.
«Η σκέψη είναι να δημιουργηθεί μια νέα Γάζα στην περιοχή που ελέγχει ο IDF, προσφέροντας στους Παλαιστίνιους ευκαιρίες εργασίας και διαβίωσης», δήλωσε ο Κούσνερ.
Ωστόσο, το σχέδιο προκαλεί έντονες αντιδράσεις από αραβικές χώρες, που φοβούνται ότι η διχοτόμηση μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη ισραηλινή ζώνη ελέγχου και επιβολής στη Γάζα. Υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι επισημαίνουν πως η δημιουργία στρατιωτικών δυνάμεων για την αστυνόμευση υπό αυτές τις συνθήκες είναι αμφίβολη.
Ένας Αμερικανός αξιωματούχος ανέφερε ότι το σχέδιο βρίσκεται ακόμη σε προκαταρκτικό στάδιο, με ανακοινώσεις να αναμένονται σύντομα.
Η ανακωχή έχει ορίσει μια «κίτρινη γραμμή» στον χάρτη της Γάζας, που σηματοδοτεί την περιοχή ελέγχου του Ισραήλ. Η ισραηλινή ζώνη ελέγχου θα μειώνεται σταδιακά, ανάλογα με την πρόοδο στην απομάκρυνση της Χαμάς.
Το σχέδιο αντανακλά τις συνεχιζόμενες προκλήσεις για τον πλήρη αφοπλισμό της Χαμάς και την ανάγκη δημιουργίας μιας εναλλακτικής διοίκησης στη Γάζα, ικανής να διασφαλίσει ασφάλεια και επενδύσεις.
Το ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ προβλέπει τη συγκρότηση επιτροπής τεχνοκρατών και διεθνούς δύναμης για τη διαχείριση της Γάζας, αλλά οι λεπτομέρειες παραμένουν ασαφείς. Αραβικές χώρες προτείνουν την εποπτεία της Παλαιστινιακής Αρχής, κάτι που απορρίπτει κατηγορηματικά ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου αναφέρουν ότι ο Κούσνερ είναι ο βασικός υποστηρικτής του σχεδίου και έχει εξασφαλίσει την έγκριση Τραμπ και Βανς.
Οι ΗΠΑ προωθούν την ανοικοδόμηση σε περιοχές εκτός ελέγχου της Χαμάς, με στόχο τη βελτίωση της καθημερινότητας των Παλαιστινίων και τη δημιουργία μιας «Γάζας χωρίς Χαμάς». Παράλληλα, εξετάζονται μέτρα για τον έλεγχο της εισόδου μελών της Χαμάς στις περιοχές υπό ισραηλινό έλεγχο.
Η τήρηση της ανακωχής παραμένει κρίσιμη, παρά τις διαφωνίες και τα συμβάντα που αμφισβητούν την ειρήνη, όπως η μη επιστροφή των σωμάτων νεκρών ομήρων από τη Χαμάς.
Ισραηλινοί αναλυτές βλέπουν στο σχέδιο ευκαιρία για αποδυνάμωση της Χαμάς και ενίσχυση της ασφάλειας, ενώ οι Παλαιστίνιοι εκφράζουν φόβους πως η διαίρεση της Γάζας μπορεί να σηματοδοτήσει την επανάληψη του ισραηλινού μοντέλου ελέγχου που εφαρμόζεται στη Δυτική Όχθη.
