Ο Στεργιάδης εγκατέλειψε τη Σμύρνη πριν την καταστροφή του 1922
Ο Αύγουστος του 1922 ήταν μήνας τρόμου και φόβου για τους Έλληνες της Μικράς Ασίας. Η ήττα του Ελληνικού Στρατού και η προέλαση των Τούρκων προς τη Σμύρνη είχαν επιφέρει πανικό και αβεβαιότητα.
Η ανεμελιά των προηγούμενων καλοκαιριών είχε αντικατασταθεί από τον φόβο και τις έντονες διαφωνίες σχετικά με το αν έπρεπε να μείνουν ή να φύγουν από την πόλη. Στα τέλη του μήνα, ο νεαρός πολιτικός Γεώργιος Παπανδρέου συναντήθηκε με τον Ύπατο Αρμοστή Αριστείδη Στεργιάδη, ο οποίος τον ενημέρωσε για την ήττα και την επερχόμενη καταστροφή.
Όταν ο Παπανδρέου τον ρώτησε γιατί δεν προέτρεπε τον κόσμο να φύγει, ο Στεργιάδης απάντησε: «Καλύτερα να μείνουν εδώ να τους σφάξει ο Κεμάλ, γιατί αν πάνε στην Αθήνα θα ανατρέψουν τα πάντα». Παράλληλα, φρόντισε να διαφύγει ο ίδιος πρώτος.
Στις 26 Αυγούστου 1922, στις 7:30 το απόγευμα, ο Στεργιάδης εγκατέλειψε το κτήριο της Αρμοστείας προτού εισέλθουν οι Τούρκοι στην πόλη. Η φυγή του προκάλεσε οργή στον κόσμο, που τον είδε ως προδότη. Χρειάστηκε η προστασία του διευθυντή της αστυνομίας Νικηφοράκη και χωροφυλάκων για να φτάσει στο κτήριο και να ειδοποιήσει τους Άγγλους, οι οποίοι έστειλαν ατμάκατο να τον παραλάβει.
Την επόμενη μέρα, 27 Αυγούστου, οι τουρκικές δυνάμεις υπό τον Νουρεντίν Πασά μπήκαν στη Σμύρνη. Πρώτη τους προτεραιότητα ήταν η σύλληψη του Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομου, που είχε συγκρουστεί πολλές φορές με τον Στεργιάδη λόγω των παθιασμένων του λόγων και της ηγετικής του στάσης.
Ο Μητροπολίτης αρνήθηκε να εγκαταλείψει την πόλη, δηλώνοντας πως η θέση του είναι κοντά στους πιστούς του. Η σύλληψή του εξελίχθηκε σε μαρτύριο. Παραδόθηκε σε οργισμένο πλήθος που τον βασάνισε με απίστευτη αγριότητα: τον χτυπούσαν με ρόπαλα, πέτρες και σίδερα, του έβγαλαν τα μάτια, του έκοψαν τη μύτη, τα χέρια και τα πόδια, ενώ τον μαχαίρωναν επανειλημμένα.
Η προσευχή και οι ευλογίες του προς τους βασανιστές του τους εξόργιζαν ακόμα περισσότερο. Τελικά, ο λαιμός του κόπηκε αργά, για να υποφέρει περισσότερο. Το σώμα του πετάχτηκε μαζί με άλλα πτώματα και θάφτηκε σε ομαδικό τάφο.
Οι τελευταίες του λέξεις ήταν: «Δεν με πειράζει να θυσιαστώ για το ποίμνιό μου. Κάμετε ότι θέλετε…». Η θυσία του παραμένει σύμβολο της τραγωδίας που βίωσαν οι Έλληνες της Σμύρνης και της Μικράς Ασίας.
