ΟΓκουτέρες προτείνει μείωση 15% στον προϋπολογισμό του ΟΗΕ για το 2026
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, πρότεινε στα κράτη μέλη τη μείωση κατά περίπου 15% του τακτικού προϋπολογισμού του οργανισμού για το 2026. Η απόφαση έρχεται σε μια περίοδο όπου ο ΟΗΕ αντιμετωπίζει χρόνιους δημοσιονομικούς περιορισμούς, ενισχυμένους μετά τις πολιτικές περικοπές της αμερικανικής κυβέρνησης επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ.
Τον περασμένο Απρίλιο, ο Γκουτέρες είχε υποβάλει πρόταση για προϋπολογισμό 3,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σταθερό σε σχέση με το 2025. Ωστόσο, μέσα από την πρωτοβουλία ΟΗΕ 80, που στοχεύει στην αύξηση της αποτελεσματικότητας του οργανισμού, η πρόταση αναθεωρήθηκε προς τα κάτω.
Σε δύο επιστολές που δημοσιοποιήθηκαν την Τρίτη, ο Γκουτέρες ενημέρωσε τα κράτη μέλη και το προσωπικό για τη νέα πρόταση, η οποία προβλέπει μείωση πάνω από 15% στον τακτικό προϋπολογισμό, ήτοι περίπου 500 εκατομμύρια δολάρια, και κατάργηση σχεδόν του 19% των αντίστοιχων θέσεων εργασίας.
Ένας ανώτερος αξιωματούχος του ΟΗΕ ανέφερε πως ο αναθεωρημένος προϋπολογισμός θα διαμορφωθεί στα 3,238 δισεκατομμύρια δολάρια, με την κατάργηση 2.681 θέσεων εργασίας.
Σε επιστολή προς το προσωπικό, ο Γκουτέρες διαβεβαιώνει ότι οι περικοπές θα κατανέμονται στους τρεις πυλώνες του ΟΗΕ — ειρήνη και ασφάλεια, ανθρώπινα δικαιώματα, και βιώσιμη ανάπτυξη — ενώ κάποια προγράμματα βοήθειας προς φτωχότερες χώρες θα εξαιρεθούν.
Ο ίδιος προειδοποιεί: «Για ορισμένους συναδέλφους, οι αλλαγές αυτές μπορεί να σημάνουν μετεγκατάσταση των ιδίων και των οικογενειών τους», ενώ για άλλους ενδέχεται να υπάρξουν αλλαγές θέσεων ή και απολύσεις.
Επιπλέον, ο Γκουτέρες έχει προτείνει τη μετεγκατάσταση ορισμένων υπηρεσιών από τις έδρες της Γενεύης και της Νέας Υόρκης σε πιο οικονομικές πόλεις, όπως το Ναϊρόμπι, με αρχικό αριθμό περίπου 200 εργαζομένων.
Η πρόταση θα συζητηθεί από τα κράτη μέλη και αναμένεται να εγκριθεί από τη Γενική Συνέλευση μέχρι το τέλος του έτους.
Ο ΟΗΕ βρίσκεται σε συνεχή δημοσιονομική κρίση, καθώς αρκετά κράτη μέλη δεν καταβάλλουν εγκαίρως ή πλήρως τις υποχρεωτικές τους εισφορές. Οι ΗΠΑ, που κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο στο τακτικό προϋπολογισμό (πάνω από 22%), είχαν καθυστερούμενες οφειλές ύψους 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στα τέλη Ιανουαρίου και δεν έχουν πραγματοποιήσει πληρωμές μετά την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Παράλληλα, η Κίνα, δεύτερη μεγαλύτερη συνεισφέρουσα χώρα με 20%, κατέβαλε τα κεφάλαιά της για το 2024 με καθυστέρηση στα τέλη Δεκεμβρίου.
Η ανησυχία για περαιτέρω μείωση της χρηματοδότησης από την αμερικανική κυβέρνηση εντείνεται, καθώς ήδη πολλές υπηρεσίες του ΟΗΕ έχουν υποστεί σημαντικές περικοπές λόγω μειωμένης αμερικανικής βοήθειας προς το εξωτερικό.
