Παραίτηση του Βρετανού Εμπορικού Απεσταλμένου μετά την επίσκεψη στα Κατεχόμενα

Ο Ειδικός Απεσταλμένος Εμπορίου του Ηνωμένου Βασιλείου στην Τουρκία, βουλευτής των Εργατικών Αφζαλ Καν, υπέβαλε την παραίτησή του μετά τις έντονες αντιδράσεις που προκάλεσε η πρόσφατη επίσκεψή του στα κατεχόμενα της Κύπρου. Η Ντάουνινγκ Στριτ επιβεβαίωσε την αποχώρησή του, σημειώνοντας ότι ο κ. Καν είχε διοριστεί μόλις τον Ιανουάριο.

Στην επιστολή παραίτησής του, ο ίδιος ανέφερε πως αποχωρεί για να μην αποσπάται η προσοχή από τις εμπορικές προσπάθειες της κυβέρνησης. Τόνισε επίσης ότι το ταξίδι είχε ιδιωτικό χαρακτήρα, πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών του Κοινοβουλίου και δεν σχετιζόταν με τον ρόλο του ως απεσταλμένου.

Παρά ταύτα, βρετανικά μέσα ενημέρωσης επισημαίνουν ότι ο κ. Καν δεν ζήτησε την έγκριση του πρωθυπουργικού γραφείου πριν την επίσκεψη και φωτογραφήθηκε με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ στη λεγόμενη «επίσημη» κατοικία του στη Λευκωσία, εικόνα που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από την κυπριακή κοινότητα στη Βρετανία, κυβερνητικούς βουλευτές και στελέχη της αντιπολίτευσης.

Ο επίτιμος πρόεδρος της βρετανικής διακομματικής κοινοβουλευτικής ομάδας για την Κύπρο, βουλευτής των Συντηρητικών σερ Ρότζερ Γκέιλ, ήταν από τους πρώτους που ζήτησαν την άμεση απομάκρυνση του κ. Καν.

Η σκιώδης υπουργός Εξωτερικών Γουέντι Μόρτον υπογράμμισε ότι η επίσκεψη κινδυνεύει να υπονομεύσει την αξιοπιστία του Ηνωμένου Βασιλείου ως εγγυήτριας δύναμης και αμερόληπτου μεσολαβητή στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Επισήμανε επίσης ότι στέλνει ανησυχητικό μήνυμα προς τους Βρετανούς πολίτες κυπριακής καταγωγής, πολλοί εκ των οποίων έχουν εκτοπιστεί από τις περιοχές που επισκέφθηκε ο κ. Καν.

Η σκιώδης υπουργός Εξωτερικών Πρίτι Πατέλ κάλεσε επίσης τον κ. Καν να παραιτηθεί και τόνισε πως ο Πρωθυπουργός πρέπει να επαναβεβαιώσει τη μακροχρόνια θέση της Βρετανίας στο Κυπριακό.

Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η πίεση που ασκήθηκε στον Πρωθυπουργό από βουλευτές των Εργατικών, την αντιπολίτευση και παράγοντες της κυπριακής παροικίας στο Λονδίνο ήταν τέτοια που η παραίτηση του κ. Καν κρίθηκε μονόδρομος.

Ο πρόεδρος της Εθνικής Κυπριακής Ομοσπονδίας Ηνωμένου Βασιλείου, κ. Χρίστος Καραολής, ένας εκ των πρωτεργατών του συντονισμού των αντιδράσεων, χαιρέτισε την παραίτηση χαρακτηρίζοντας την επίσκεψη «άκρως ακατάλληλη και απαράδεκτη».

Σημείωσε πως το Ηνωμένο Βασίλειο έχει έναν ιδιαίτερο ρόλο στην Κύπρο ως εγγυήτρια δύναμη και μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Οι ενέργειες του κ. Καν, σύμφωνα με τον κ. Καραολή, υπονόμευσαν τη μακροχρόνια εξωτερική πολιτική του Ηνωμένου Βασιλείου, παραβίασαν το διεθνές δίκαιο και έπληξαν την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ έδειξαν ασέβεια προς τις βιωμένες εμπειρίες της κυπριακής κοινότητας του Ηνωμένου Βασιλείου.

Επιπλέον, η παρουσία του κ. Καν στα κατεχόμενα μέσω παράνομου σημείου εισόδου και η σύνδεσή του με σύμβολα μη αναγνωρισμένου καθεστώτος αποτέλεσαν προσπάθεια νομιμοποίησης της κατοχής. Κατά συνέπεια, καθιστούσαν αβάσιμη τη θέση του ως Εμπορικού Απεσταλμένου.

Ο κ. Καραολής τόνισε πως η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει τη θέση της βρετανικής κυβέρνησης ότι αναγνωρίζει μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία ως νόμιμη αρχή στο νησί και ότι δεν πρόκειται να αναγνωρίσει το καθεστώς κατοχής στα κατεχόμενα. Επιπλέον, στέλνει σαφές μήνυμα ότι οι Βρετανοί αξιωματούχοι οφείλουν να τηρούν το διεθνές δίκαιο και τις αρχές της κυριαρχίας, δικαιοσύνης και επανένωσης στην Κύπρο.