Πόλεμος στη ναυτιλία για την πράσινη μετάβαση: Αντιδράσεις στον ΙΜΟ πριν την κρίσιμη ψηφοφορία

Η παγκόσμια ναυτιλία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια κρίσιμη καμπή, καθώς ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ) επιδιώκει την εφαρμογή του νέου Πλαισίου Μηδενικών Εκπομπών (Net-Zero Framework – NZF). Το πλαίσιο αυτό στοχεύει να καταστήσει νομικά δεσμευτική την πλήρη απο-ανθρακοποίηση του κλάδου μέχρι το 2050, με συγκεκριμένα όρια στην ένταση καυσίμων και μηχανισμούς τιμολόγησης του άνθρακα.

Η πρόταση, που αναμένεται να τεθεί προς έγκριση τον Οκτώβριο, περιλαμβάνει επίσης κίνητρα για τη συμμόρφωση των πλοίων, δημιουργώντας ένα πακέτο πρωτοφανούς αυστηρότητας για τη ναυτιλιακή βιομηχανία σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ωστόσο, οι αντιδράσεις δεν άργησαν να εμφανιστούν. Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, προειδοποίησε ότι η κυβέρνησή του δεν θα διστάσει να λάβει μέτρα εναντίον χωρών που υποστηρίξουν τον κανονισμό, ανοίγοντας ένα γεωπολιτικό μέτωπο. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε ο νορβηγικός νηογνώμονας DNV, που κατηγόρησε τον ΙΜΟ για «θεσμικό ρομαντισμό» και έλλειψη ρεαλισμού απέναντι στις ανάγκες της αγοράς.

Παράλληλα, ο αμερικανικός νηογνώμονας ABS προσχώρησε στις επικρίσεις, εντείνοντας την αντιπαράθεση που κυριάρχησε στη Διεθνή Εβδομάδα Ναυτιλίας του Λονδίνου.

Σύμφωνα με τη στρατηγική GHG 2023 του ΙΜΟ, το σχέδιο προβλέπει μείωση της έντασης άνθρακα κατά 40% έως το 2030, κατά 70% έως το 2040 και πλήρη εξάλειψη των εκπομπών έως το 2050 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2008. Το NZF, που εγκρίθηκε σε πρώτη φάση τον Απρίλιο (MEPC 83), αναμένεται να υιοθετηθεί οριστικά τον Οκτώβριο και να τεθεί σε εφαρμογή από το 2028, καλύπτοντας πλοία άνω των 5.000 GT.

Η Ελλάδα, ως παγκόσμιος ναυτιλιακός κόμβος, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, επιδιώκοντας τη διασφάλιση των συμφερόντων της ναυτιλιακής κοινότητας και την υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης σε ένα τοπίο έντονων γεωπολιτικών και οικονομικών προκλήσεων.