Σαντορίνη: Κορυφαία ποιότητα κρασιού σε ιστορικά χαμηλή παραγωγή – Αβεβαιότητα για το μέλλον του αμπελώνα
Η φετινή χρονιά αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη για τους οίνους της Σαντορίνης. Με μόλις 500 τόνους σταφυλιού, η παραγωγή κατέρχεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, δημιουργώντας ανησυχίες για το μέλλον του αμπελώνα.
Παρά την περιορισμένη ποσότητα, η ποιότητα του σταφυλιού παραμένει εξαιρετική. Ο Πέτρος Βαμβακούσης, Πρόεδρος του Οινοποιητικού Συλλόγου Σαντορίνης, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως το Ασύρτικο της χρονιάς ήταν τεχνολογικά ώριμο, με πλούσια γεύση και ιδανικές οξύτητες, προσφέροντας κρασιά που υπόσχονται ισορροπία και αντοχή στον χρόνο για τη σοδειά του 2025.
Η παρουσία των ελληνικών ποιοτικών κρασιών στο εξωτερικό είναι ακόμα νέα, αλλά οι τοποποικιλίες ΠΟΠ της Σαντορίνης έχουν ήδη κερδίσει τις εντυπώσεις με την ποιότητα και την αυθεντικότητά τους. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο κ. Βαμβακούσης, η τιμή παραμένει καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία στην αγορά. Το ελληνικό κρασί πρέπει να εργαστεί σκληρά για να ανταγωνιστεί επώνυμα ξένα κρασιά τόσο στην ποσότητα όσο και στην τιμή.
Στην εγχώρια αγορά, το ΠΟΠ Σαντορίνη συγκαταλέγεται στα πιο ακριβά λευκά κρασιά, με την παρουσία του να θεωρείται απαραίτητη σε επώνυμα εστιατόρια και κάβες. Ο Πρόεδρος του Οινοποιητικού Συλλόγου τόνισε πως για να διατηρήσει σταθερή θέση, το ΠΟΠ Σαντορίνη πρέπει να επιστρέψει σε πιο προσιτές τιμές, στηριζόμενο σε έναν βιώσιμο και παραγωγικό πρωτογενή τομέα.
Η Σαντορίνη, ως παγκοσμίως εμβληματικός τουριστικός προορισμός, αντιμετωπίζει προκλήσεις από τις τουριστικές πιέσεις που επηρεάζουν το φυσικό περιβάλλον και τον αμπελώνα. Η αυξημένη δόμηση και η κυκλοφοριακή συμφόρηση στα αμπελοτόπια επιβαρύνουν το τοπίο, θέτοντας σε κίνδυνο τον πολύτιμο αμπελώνα.
Ο κ. Βαμβακούσης επισημαίνει ότι στα νησιά των Κυκλάδων οι τουριστικές πιέσεις συχνά προκαλούν προβλήματα που επηρεάζουν ακόμα και θεσμικά όργανα. Η έλλειψη πραγματικής προστασίας από την Πολιτεία και η αδυναμία εφαρμογής των «Ομάδων Προστασίας Ζώνης», που προτείνονται από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, αφήνουν τον αμπελώνα εκτεθειμένο. Το μοναδικό επίσημο εργαλείο είναι το Προεδρικό Διάταγμα του 2012, το οποίο όμως έχει σοβαρά κενά.
Οι στόχοι του Οινοποιητικού Συλλόγου Σαντορίνης είναι ξεκάθαροι: να σταματήσει η εκτός σχεδίου δόμηση και να διατηρηθούν 25.000 στρέμματα αγροτικής γης στο νησί για βιώσιμες αγροτικές επενδύσεις και βελτιώσεις.
Παρά τις προσπάθειες, ο κ. Βαμβακούσης εκφράζει συγκρατημένη απαισιοδοξία για το μέλλον. Από τη δεκαετία του 1970 έχουν χαθεί 15.000 στρέμματα αμπελώνων, με τα διαθέσιμα σήμερα να φτάνουν μόλις τα 10.000. Αν δεν αλλάξει η κατάσταση, προς το τέλος της δεκαετίας ίσως η Σαντορίνη να διαθέτει μόνο 5.000 – 6.000 στρέμματα, με παραγωγή που θα εστιάζει στην κορυφαία ποιότητα αλλά σε περιορισμένη ποσότητα, περίπου 500 κιλά ανά στρέμμα.
