Συμφωνία-ορόσημο στην ΕΕ για πρόγραμμα στήριξης της αμυντικής βιομηχανίας με 1,5 δισ. ευρώ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξε χθες σε ιστορική συμφωνία μετά από έντονες διαπραγματεύσεις, εγκρίνοντας το πρόγραμμα EDIP, ένα πρόγραμμα στήριξης της αμυντικής βιομηχανίας με αρχικό κεφάλαιο 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ υπό μορφή δωρεών.
Το EDIP έχει στόχο να προωθήσει από κοινού επενδύσεις και σχεδιασμό στην άμυνα για την περίοδο 2025-2027, ενισχύοντας την ευρωπαϊκή βιομηχανική βάση και μειώνοντας την εξάρτηση από εξοπλισμούς εκτός ΕΕ. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το πρόγραμμα θα περιορίσει το ποσοστό εξαρτήσεων από βιομηχανίες εκτός ΕΕ από το 60% στο 45%.
«Η συμφωνία αυτή αποτελεί μείζον βήμα για την ασφάλεια της ευρωπαϊκής ηπείρου και την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας μας», δήλωσε ο Γάλλος ευρωβουλευτής Ξαβιέ Μπελαμί, συνεισηγητής του σχεδίου, ενώ ο Ραφαέλ Γκλιξμάν συμπλήρωσε: «Η Ευρώπη πρέπει επιτέλους να είναι ικανή να υπερασπιστεί τον εαυτό της, και το EDIP καταρτίστηκε γι’ αυτό».
Η διαπραγμάτευση ήταν επίπονη, με κράτη μέλη να διαφωνούν για το αν το πρόγραμμα θα πρέπει να χρηματοδοτεί και αγορές από βιομηχανίες εκτός ΕΕ, ιδίως αμερικανικές. Τελικά, αποφασίστηκε να περιοριστεί στο 35% το κόστος των συστατικών που προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ ή εταίρους όπως η Νορβηγία.
Το πρόγραμμα θα εντάξει και την Ουκρανία, με χρηματοδότηση 300 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πέτυχε τη συμμετοχή και άλλων τρίτων χωρών όπως η Βρετανία και ο Καναδάς, αυξάνοντας τον συνολικό προϋπολογισμό.
Για πρώτη φορά, το EDIP δημιουργεί νομικό πλαίσιο που διευκολύνει κοινές επενδύσεις και αγορές στον αμυντικό τομέα της ΕΕ, μια αρμοδιότητα που μέχρι σήμερα ανήκε αποκλειστικά στα κράτη μέλη.
Η συμφωνία αποτελεί κομμάτι ευρύτερων προσπαθειών της ΕΕ να ενισχύσει την άμυνα της ηπείρου, παράλληλα με τη στήριξη της Ουκρανίας απέναντι στην απειλή που θεωρείται η Ρωσία.
Επιπλέον, χθες παρουσιάστηκαν οι βασικές κατευθύνσεις για τον «οδικό χάρτη» ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας έως το 2030, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή στον κοινό αμυντικό σχεδιασμό της ΕΕ.
