Συρία: Εύθραυστη Εκεχειρία και Αναγκαία Η Δέσμευση της Διεθνούς Κοινότητας

Κατά την πρόσφατη ενημέρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη Συρία, ο Ειδικός Απεσταλμένος του Γενικού Γραμματέα, Γκίαρ Πέντερσεν, και ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας Ανθρωπιστικών Υποθέσεων, Τομ Φλέτσερ, τόνισαν την ανάγκη για ανανέωση της δέσμευσης της διεθνούς κοινότητας προκειμένου να ξεπεραστεί η παρατεταμένη κρίση στη χώρα.
Ο κ. Πέντερσεν ξεκίνησε την ομιλία του υπενθυμίζοντας την επέτειο της επίθεσης με χημικά στη Γούτα το 2013, χαρακτηρίζοντάς την ως «οδυνηρή υπενθύμιση της οδύνης των Σύρων πολιτών και των σοβαρών παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου που δεν πρέπει ποτέ να επαναληφθούν».
Αναφερόμενος στις πρόσφατες συγκρούσεις στη Σουέιντα, επισήμανε ότι η εκεχειρία από τις 19 Ιουλίου αποτρέπει προς το παρόν την επιστροφή στη γενικευμένη βία, αλλά παραμένει εύθραυστη και αποτελεί ενδιάμεση ανακωχή και όχι θεμέλιο μακροπρόθεσμης σταθερότητας. Τόνισε παράλληλα την ανάγκη μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, καθώς ο κίνδυνος αναζωπύρωσης της βίας παραμένει υπαρκτός.
Ο κ. Πέντερσεν κατήγγειλε ωμότητες, όπως την εκτέλεση άοπλου άνδρα με ιατρική στολή στο Εθνικό Νοσοκομείο της Σουέιντα, ζητώντας «δημοσιοποίηση των πορισμάτων και λογοδοσία όλων των δραστών ανεξαιρέτως». Επιπλέον, προειδοποίησε για τις καταγγελίες περί «αποσχιστικών προθέσεων» σε τοπικό επίπεδο, που ενισχύουν διχαστικά αφηγήματα και υπονομεύουν την ενότητα της χώρας.
Σχετικά με την πολιτική διαδικασία, ο κ. Πέντερσεν χαιρέτισε το διάταγμα για την έμμεση εκλογή των δύο τρίτων της προσωρινής Λαϊκής Συνέλευσης, ωστόσο προειδοποίησε πως «οποιαδήποτε διαδικασία που δεν διασφαλίζει διαφάνεια και ισότιμη συμμετοχή όλων των μεγάλων συριακών ομάδων, με ορατή παρουσία των γυναικών, θα επιτείνει τον σκεπτικισμό και θα εμποδίσει τη συμφιλίωση». Τόνισε ότι η μετάβαση πρέπει να οδηγήσει σε νέο Σύνταγμα «μέσα από λαϊκή συναίνεση και ελεύθερες, δίκαιες εκλογές». Παράλληλα, κάλεσε για πλήρη εφαρμογή του Ψηφίσματος 2254, που προβλέπει «μια συριακή, χωρίς αποκλεισμούς, πολιτική διαδικασία» με προστασία των δικαιωμάτων όλων και τη δυνατότητα στον λαό να καθορίσει «ειρηνικά, ανεξάρτητα και δημοκρατικά το μέλλον του».
Από την πλευρά του, ο Τομ Φλέτσερ ανέδειξε την ανθρωπιστική διάσταση της κρίσης, υπενθυμίζοντας ότι «16 εκατομμύρια Σύροι εξακολουθούν να χρειάζονται ανθρωπιστική στήριξη». Μόνο οι πρόσφατες συγκρούσεις προκάλεσαν την εκτόπιση πάνω από 185.000 ανθρώπων, ενώ σε περιοχές όπως η Σουέιντα οι νεοαφιχθέντες ξεπερνούν τον υπάρχοντα πληθυσμό, με αποτέλεσμα την κατάρρευση των υπηρεσιών.
Παρά τις προκλήσεις, οι υπηρεσίες του ΟΗΕ και οι εταίροι τους παρέχουν σε «σχεδόν 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε μήνα» τρόφιμα, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και νερό, με τον κ. Φλέτσερ να σημειώνει ότι «διανέμουμε ψωμί σε 2 εκατομμύρια ανθρώπους ημερησίως».
Επιπλέον, επισήμανε τη «χειρότερη ξηρασία των τελευταίων τριών δεκαετιών» που απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια εκατομμυρίων, επισημαίνοντας πως με περισσότερους πόρους μπορούν να εξασφαλιστούν κρίσιμα φάρμακα για ένα εκατομμύριο επιπλέον ανθρώπους τον μήνα και να αποκατασταθεί η πρόσβαση σε νερό για 5 εκατομμύρια.
Κλείνοντας, και οι δύο αξιωματούχοι τόνισαν τη σύνδεση της πολιτικής μετάβασης με την προοπτική ανοικοδόμησης. Ο κ. Πέντερσεν προειδοποίησε ότι χωρίς «αξιόπιστες μεταρρυθμίσεις, ισχυρότερους θεσμούς και σαφή δέσμευση στο κράτος δικαίου, η διεθνής στήριξη κινδυνεύει να σπαταληθεί ή να παρεκτραπεί». Ο κ. Φλέτσερ υπογράμμισε την ανάγκη για επενδύσεις και χαλάρωση των κυρώσεων, ώστε να δημιουργηθούν «οι συνθήκες για μια μετάβαση από την ανθρωπιστική στήριξη, στην ανάκαμψη και την ανοικοδόμηση».
Ο απεσταλμένος του Γενικού Γραμματέα κατέληξε πως η Συρία παραμένει «σε τεντωμένο σχοινί», τονίζοντας ότι «η πορεία προς μια κυρίαρχη, ειρηνική και χωρίς αποκλεισμούς Συρία, θα απαιτήσει το θάρρος του συμβιβασμού, την πειθαρχία στην τήρηση του κράτους δικαίου και τη σοφία να θυμόμαστε ότι η ενότητα χτίζεται, όχι με τη βία, αλλά με την κατανόηση και τον διάλογο».