Συρία σε τεντωμένο σχοινί: Εύθραυστη η εκεχειρία και η πολιτική μετάβαση

Την ανάγκη για ανανέωση της δέσμευσης της διεθνούς κοινότητας ώστε να βοηθηθεί η Συρία να ξεφύγει από την παρατεταμένη κρίση τόνισαν ο Ειδικός Απεσταλμένος του γ.γ. του ΟΗΕ, Γκίαρ Πέντερσεν, και ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας Ανθρωπιστικών Υποθέσεων, Τομ Φλέτσερ, κατά την ενημέρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Ο κ. Πέντερσεν ξεκίνησε υπενθυμίζοντας την επέτειο της επίθεσης με χημικά στη Γούτα το 2013, χαρακτηρίζοντάς την «οδυνηρή υπενθύμιση της οδύνης των Σύρων πολιτών και των σοβαρών παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου που δεν πρέπει ποτέ να επαναληφθούν».

Αναφορικά με την εκεχειρία στη Σουέιντα, επισήμανε ότι η συμφωνία της 19ης Ιουλίου αποτρέπει προσωρινά την κλιμάκωση βίας, αλλά παραμένει «εύθραυστη και ενδιάμεση ανακωχή», ενώ χωρίς μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης ο κίνδυνος αναζωπύρωσης είναι υπαρκτός.

Ο απεσταλμένος καταδίκασε τις ωμότητες, όπως την εκτέλεση άοπλου άνδρα με ιατρική στολή στο Εθνικό Νοσοκομείο της Σουέιντα, ζητώντας «δημοσιοποίηση των πορισμάτων και λογοδοσία όλων των δραστών ανεξαιρέτως». Προειδοποίησε επίσης για τις καταγγελίες περί «αποσχιστικών προθέσεων», που ενισχύουν διχαστικά αφηγήματα και υπονομεύουν την ενότητα της χώρας.

Στην πολιτική διαδικασία, ο κ. Πέντερσεν χαιρέτισε το διάταγμα για την έμμεση εκλογή των δύο τρίτων της προσωρινής Λαϊκής Συνέλευσης, αλλά προειδοποίησε πως «οποιαδήποτε διαδικασία που δεν διασφαλίζει διαφάνεια και ισότιμη συμμετοχή όλων των μεγάλων συριακών ομάδων, με ορατή παρουσία των γυναικών, θα επιτείνει τον σκεπτικισμό και θα εμποδίσει τη συμφιλίωση».

Τόνισε ότι η μετάβαση πρέπει να οδηγήσει σε νέο Σύνταγμα «μέσα από λαϊκή συναίνεση και ελεύθερες, δίκαιες εκλογές», ενώ ζήτησε πλήρη εφαρμογή του Ψηφίσματος 2254, που προωθεί «μια συριακή, χωρίς αποκλεισμούς, πολιτική διαδικασία» και προστατεύει τα δικαιώματα όλων, δίνοντας στον λαό τη δυνατότητα να καθορίσει ειρηνικά το μέλλον του.

Ο κ. Φλέτσερ εστίασε στην ανθρωπιστική κρίση, υπενθυμίζοντας ότι «16 εκατομμύρια Σύροι εξακολουθούν να χρειάζονται ανθρωπιστική στήριξη». Μόνο πρόσφατα, πάνω από 185.000 άνθρωποι εκτοπίστηκαν από τις συγκρούσεις, με περιοχές όπως η Σουέιντα να αντιμετωπίζουν κατάρρευση υπηρεσιών λόγω πληθυσμιακής πίεσης.

Παρά τις δυσκολίες, οι υπηρεσίες του ΟΗΕ και οι εταίροι παρέχουν σε «σχεδόν 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε μήνα» τρόφιμα, φάρμακα και νερό, ενώ «διανέμουμε ψωμί σε 2 εκατομμύρια ανθρώπους ημερησίως», όπως σημείωσε.

Αναφέρθηκε επίσης στη «χειρότερη ξηρασία των τελευταίων τριών δεκαετιών» που απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια εκατομμυρίων, τονίζοντας πως με περισσότερους πόρους μπορούν να εξασφαλιστούν κρίσιμα φάρμακα για ένα εκατομμύριο επιπλέον ανθρώπους τον μήνα και να αποκατασταθεί η ύδρευση για 5 εκατομμύρια.

Και οι δύο αξιωματούχοι συνέδεσαν την πολιτική μετάβαση με τις προοπτικές ανοικοδόμησης. Ο κ. Πέντερσεν προειδοποίησε ότι χωρίς «αξιόπιστες μεταρρυθμίσεις, ισχυρότερους θεσμούς και σαφή δέσμευση στο κράτος δικαίου», η διεθνής στήριξη κινδυνεύει να σπαταληθεί.

Ο κ. Φλέτσερ από την πλευρά του κάλεσε για επενδύσεις και χαλάρωση κυρώσεων, ώστε να δημιουργηθούν «οι συνθήκες για μια μετάβαση από την ανθρωπιστική στήριξη, στην ανάκαμψη και την ανοικοδόμηση».

Ο απεσταλμένος του γ.γ. έκλεισε σημειώνοντας ότι η Συρία παραμένει «σε τεντωμένο σχοινί», επισημαίνοντας πως «η πορεία προς μια κυρίαρχη, ειρηνική και χωρίς αποκλεισμούς Συρία, θα απαιτήσει το θάρρος του συμβιβασμού, την πειθαρχία στην τήρηση του κράτους δικαίου και τη σοφία να θυμόμαστε ότι η ενότητα χτίζεται, όχι με τη βία, αλλά με την κατανόηση και τον διάλογο».