Το βάρος του πολέμου στην Ουκρανία: Ποιος πληρώνει και πόσο;

Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται, το ερώτημα για το ποιος πληρώνει και πόσο, γίνεται πιο επιτακτικό από ποτέ. Τα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι οι Ουκρανοί σηκώνουν δυσανάλογο οικονομικό βάρος σε σχέση με τους δυτικούς συμμάχους τους.

Το ουκρανικό Κοινοβούλιο ενέκρινε τον Νοέμβριο στρατιωτικό προϋπολογισμό-ρεκόρ 2,23 τρισεκατομμυρίων γρίβνων (45,9 δισ. ευρώ) για το 2025, που αντιστοιχεί στο 26,3% του ΑΕΠ και στο 55% του συνολικού προϋπολογισμού. Με την αναθεώρηση του Ιουλίου, αυξήθηκε κατά 412,3 δισ. γρίβνες (8,6 δισ. ευρώ), φτάνοντας στο 31% του ΑΕΠ και στο 67% των κρατικών δαπανών.

Η Ουκρανία επενδύει σχεδόν το ένα τρίτο του ΑΕΠ της στην άμυνα, ενώ το συνολικό κόστος του πολέμου, που περιλαμβάνει ανοικοδόμηση, ανθρωπιστική βοήθεια και οικονομικές απώλειες, ξεπερνά τα 700 δισ. ευρώ.

Αντίθετα, η ΕΕ έχει δεσμεύσει περίπου 72 δισ. ευρώ για την περίοδο 2022-2024, που αντιστοιχεί σε μόλις 0,3% του ετήσιου ΑΕΠ της, ενώ οι ΗΠΑ δαπάνησαν 66,9 δισ. δολάρια (57,3 δισ. ευρώ), μόνο το 0,08% του αμερικανικού ΑΕΠ.

Σε ατομικό επίπεδο, η επιβάρυνση για κάθε Ουκρανό πολίτη ανέρχεται σε περίπου 3.424 ευρώ για το διάστημα 2022-2024, δηλαδή 1.312 ευρώ ετησίως, ποσό που ισοδυναμεί με το ένα τρίτο του μέσου εισοδήματός τους (3.500 ευρώ). Αντίθετα, στις ΗΠΑ η ετήσια επιβάρυνση ανά πολίτη είναι μόλις 108 ευρώ και στην ΕΕ 95 ευρώ, ενώ οι μέσοι μισθοί στις δυτικές χώρες είναι πολύ υψηλότεροι (29.600 ευρώ στην ΕΕ και 56.880 ευρώ στις ΗΠΑ).

Οι ανάγκες ανοικοδόμησης της Ουκρανίας είναι τεράστιες, με την Παγκόσμια Τράπεζα να εκτιμά ότι απαιτούνται 448,6 δισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία. Μέχρι στιγμής, οι άμεσες ζημιές στις υποδομές φτάνουν τα 150 δισ. ευρώ, με τα σπίτια να έχουν υποστεί απώλειες 48,8 δισ. ευρώ και να επηρεάζονται 2,5 εκατομμύρια νοικοκυριά. Ο τομέας των μεταφορών χρειάζεται 66,7 δισ. ευρώ για αποκατάσταση, ενώ ο ενεργειακός τομέας, που αποτελεί στόχο επιθέσεων το 2024, απαιτεί 58,2 δισ. ευρώ για πλήρη επαναφορά.

Η μεγάλη ανισορροπία στο κόστος του πολέμου τροφοδοτεί συζητήσεις μεταξύ διατλαντικών συμμάχων. Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει θέσει το ερώτημα «ποιος πληρώνει τι», αμφισβητώντας τη δίκαιη κατανομή του βάρους.

Ωστόσο, το πραγματικό κόστος δεν μετριέται μόνο σε χρήματα. Οι ανθρώπινες απώλειες, οι εκτοπισμένες οικογένειες και οι κατεστραμμένες κοινότητες αποτελούν το βαρύτερο τίμημα, που δεν μπορεί να αποτυπωθεί σε αριθμούς.